Evet arkadaşlar çizgi romanın altın çağı olarak anılan şu 70'ler hakkında, o dönemin çizgi roman okurlarından ayrıntılı bilgi bekliyorum. Dillere destan bu dönem bir nostalji aşkı mı sadece yoksa çizgi roman okurunun bir ayrıcalığı var mıydı? Neydi bu dönemi bu kadar özel kılan? Bugünle o gün arasında çizgi roman babında ne gibi farklar var? Nereden nasıl temin ediyordunuz? Dağıtımlar düzenli miydi, fiyatlar nasıldı? Türkiye'nin her şehri aynı sayıyı okuyabiliyor muydu? Sosyal hayatınıza nasıl etki ediyordu çizgi romanlar? Favori çizgi romanınız neydi mesela ve nedeni? Westernlerden hiç sıkılmıyor muydunuz?
Bu tarz sorulara cevap verirseniz çok sevinirim. Onun dışında söylemek istedikleriniz varsa bu dönem hakkında keyifle dinlerim.
Yaşım itibarıyla o dönemi bilmeyen bir çizgi roman okuruyum. Ancak şunu söyleyebilirim ki satışların çok olması, daha fazla çizgi roman okurunun mevcut olması gibi şeyler nedeniyle o dönem güzel gözükebilir ama işin uygulama kısmına baktığımızda pek çok yanlış kararın bulunduğu bir dönem olarak görüyorum ben çizgi roman sektöründe o yılları.
Konuyu daha iyi bilen üyelerimizin bu hususlara da değinmesi güzel olacaktır.
1970'ler gerçekten çizgi romanın altın yıllarıydı.Ben Kıbrıslı olduğumdan buradan örnek vereyim.Her hafta Türkiye'de çıkan çizgi romanlar düzenli olarak buraya gelirdi.Örneğin 125 kuruşluk bir fasikül burada kullanılan Kıbrıs lirası ve mils olarak satılırdı.Neler vardı:Ceylan Yayınlarından:Kinova,Tommiks,Teksas,Tomteks,Kit Taylor,Tomreks,Killing.Tay yayınlarından Zagor ve Pekos Bill Tom Braks.Çetin Karakoç Teks.İlhami Alpagut Kaptan Swing.Karaoğlan.Fasikül olarak(32-48-64)sayfalı haftalık dergiler.Bunlar sonra 4 fasiküllük ciltler olarak da satılırdı.Bugün
ile en önemli farkları bazılarının künyesi olmasıydı.Mesela Teks'de ne yazar ne çizer ne de çevirmen adları yoktu.Sadece yayın tarihi ve yayıncının adres bilgileri vardı.Kapaklara da pek dikkat etmezdik.Samim Utkun,Yücel Köksal'ı ben yıllar sonra tanıdım.Tommiks,Teksas ve Kinova'da "Esse Gesse"ibaresini hep merak ederdim.Kinova ve Kaptan Swing'in Türk çizimi versiyonlarını okuyorduk ama Türk çizimi olduklarını bilmiyorduk.Fransız
çizimi Teksas Tommiksleri de ayırdedemezdim.Tenten ve Red Kit de vardı .Gazetelerde yer alan çizgi roman bantlarını da hatırlıyorum.Abdülcanbaz
buraya gelmiyordu sanırım.Sosyal hayatımıza nasıl etki ediyorlardı?Elimizden düşmezlerdi.Değiş tokuş yaparak lime lime olana kadar okurduk.Ortaokul
sınıflarında bazı hocalarımızın lakapları Kinova veya Zagor'du!Çok güzel yıllardı.Hala daha o yılların çizgi romanlarını niye saklamadım diye hayıflanırım.
Ne bilirdim ki Tenten'in Türk çizimi maceralarının bugünlerce mumla aranacağını veya kuruşluk Kaptan Swing fasiküllerinin bugünlerde sahaflarda bile bulunamayacağını?
Alıntı yapılan: xmenac - 23 Nisan, 2015, 17:02:53
Yaşım itibarıyla o dönemi bilmeyen bir çizgi roman okuruyum. Ancak şunu söyleyebilirim ki satışların çok olması, daha fazla çizgi roman okurunun mevcut olması gibi şeyler nedeniyle o dönem güzel gözükebilir ama işin uygulama kısmına baktığımızda pek çok yanlış kararın bulunduğu bir dönem olarak görüyorum ben çizgi roman sektöründe o yılları.
Konuyu daha iyi bilen üyelerimizin bu hususlara da değinmesi güzel olacaktır.
Ben de izlenimlerime dayanarak bu devrin, o devirden daha iyi olduğunu düşünüyorum çizgi roman babında... Adeta western çöplüğü olmuş ülke ancak o yılları yaşamış insanların tecrübelerini de duymayı isterim. Sanırım bugün çizgi romanın pek revaçta olmamasının nedeni de o dönemde yapılan hatalar ve yanlış tanıtım...
Alıntı yapılan: caretta - 23 Nisan, 2015, 17:17:30
1970'ler gerçekten çizgi romanın altın yıllarıydı.Ben Kıbrıslı olduğumdan buradan örnek vereyim.Her hafta Türkiye'de çıkan çizgi romanlar düzenli olarak buraya gelirdi.Örneğin 125 kuruşluk bir fasikül burada kullanılan Kıbrıs lirası ve mils olarak satılırdı.Neler vardı:Ceylan Yayınlarından:Kinova,Tommiks,Teksas,Tomteks,Kit Taylor,Tomreks,Killing.Tay yayınlarından Zagor ve Pekos Bill Tom Braks.Çetin Karakoç Teks.İlhami Alpagut Kaptan Swing.Karaoğlan.Fasikül olarak(32-48-64)sayfalı haftalık dergiler.Bunlar sonra 4 fasiküllük ciltler olarak da satılırdı.Bugün
ile en önemli farkları bazılarının künyesi olmasıydı.Mesela Teks'de ne yazar ne çizer ne de çevirmen adları yoktu.Sadece yayın tarihi ve yayıncının adres bilgileri vardı.Kapaklara da pek dikkat etmezdik.Samim Utkun,Yücel Köksal'ı ben yıllar sonra tanıdım.Tommiks,Teksas ve Kinova'da "Esse Gesse"ibaresini hep merak ederdim.Kinova ve Kaptan Swing'in Türk çizimi versiyonlarını okuyorduk ama Türk çizimi olduklarını bilmiyorduk.Fransız
çizimi Teksas Tommiksleri de ayırdedemezdim.Tenten ve Red Kit de vardı .Gazetelerde yer alan çizgi roman bantlarını da hatırlıyorum.Abdülcanbaz
buraya gelmiyordu sanırım.Sosyal hayatımıza nasıl etki ediyorlardı?Elimizden düşmezlerdi.Değiş tokuş yaparak lime lime olana kadar okurduk.Ortaokul
sınıflarında bazı hocalarımızın lakapları Kinova veya Zagor'du!Çok güzel yıllardı.Hala daha o yılların çizgi romanlarını niye saklamadım diye hayıflanırım.
Ne bilirdim ki Tenten'in Türk çizimi maceralarının bugünlerce mumla aranacağını veya kuruşluk Kaptan Swing fasiküllerinin bugünlerde sahaflarda bile bulunamayacağını?
Kıbrıs'ta o günlerden bu yana çizgi roman adına ne çok şey değişmiş... Değerli tecrübeleriniz için teşekkürler. Peki bir seriyi sevmeniz için yeter sebep neydi? Neden tommiks mesela? Mecburiyet mi, yayınlanan ne olursa olsun sevecektik mi yoksa gerçekten çok hoşunuza gidiyor muydu öyküler?
Kimi yayınlarda sayıların karışık ilerlemesi, karakterlerin isimlerinin farklı olarak sunulması gibi yanlış olduğunu düşündüğüm kararlar şu an ilk aklıma gelenler.
Orijinal esere sadık kalınmasından yanayım ben. Mark'ı Swing ya da Miki'yi Tommiks diye sunmanın sebebini hep merak etmişimdir.
Alıntı yapılan: xmenac - 23 Nisan, 2015, 17:58:14
Kimi yayınlarda sayıların karışık ilerlemesi, karakterlerin isimlerinin farklı olarak sunulması gibi yanlış olduğunu düşündüğüm kararlar şu an ilk aklıma gelenler.
Orijinal esere sadık kalınmasından yanayım ben. Mark'ı Swing ya da Miki'yi Tommiks diye sunmanın sebebini hep merak etmişimdir.
Tommiks 20. yüzyılın başında 300'e yakın western filmi çeken Thomas Edward Mix adlı bir oyuncudan esinlenilmişti hatırladığım kadarıyla. Miki adı çok "çocuksu" bulunmuş olacak ki, böyle bir düzeltmeye gitmişler... Swing hakkında bilgim yok pek ama muhtemelen o da bu tarz bir şeydir.
Benim asıl anlamadığım; ıl Grande Blek(Çelik Blek)'in neden öykülerde ismi ve lakabı değişmemesine rağmen Teksas adıyla yayınlandığı çünkü buna anlam vermek imkansız. Olayın Teksas'la ilgisi dahi yoktu. Blek Teksas'a adım dahi atmadı okuduğum maceralarda... Üstelik Amerikan kurtuluş mücaadelesi Teksas'a bir ülke kadar uzak topraklarda gerçekleştirildi. Peki neden Teksas? Anlamak mümkün değil.
Arkadaşlar,
Yanlış anlamayın ama soru mu soruyorsunuz, yorum mu yapıyorsunuz, yargılamamı yapıyorsunuz, bu tam belli değil bana göre yazdıklarınızdan.
2015 yılının konjonktürünü nasıl olur da 1970 li yıllarla karşılaştırırsınız, bugünü etkileyen dünün hatalarından derken tam olarak neyi kastediyorsunuz? Uygulama hatası olarak kastettiğiniz şeyler cidden nelerdir? Bunların bilimsel verisini paylaşırsanız oradan devam edelim isterseniz? İsim değişikliği vs bunlar hayli subjektif kriterler.
Bi de sanki 2015 yılı süper, herşey güllük gülistanlık gibi düşünmenize de şaşırdım. Çeşit bolluğu hayatımıza yeni giren kavramlar. Ama, piyasanın genleştiğini düşünüyorsanız, 70 li yılların toplam satış rakamları ile şu anın satış rakamlarını kıyaslayalım bir. Nedir mesela?
Gerçi, 70 li yıllarda da çeşit gayet bolmuş.
Yani, kıyaslanabilir objektif veriler sunabilirseniz, günümüz ile o yılların farklarını öyle değerlendirip, piyasanın fotoğrafını öyle çekelim.
Benim de yaşım yetişmiyor ama Atilla Ağabey'in anlattıklarından tek çıkardığım bilimsel sonuç, çr nin yaygın ve ucuz oluşu idi. Bugün aynı şey var mı? Yani çr yaygın ve ucuz mu? Bu konuda, ileriyemi geriye mi gitmişiz?
Aynı mantıkla, 2045 te biri çıkıp, 2015 te ülke comics çöplüğüne dönmüş (ki böyle bir durum halen yok, hala en çok basılan fumetti) dese, bunun bir anlamı var mı ya da kime ne faydası var?
Alıntı yapılan: Ralph - 23 Nisan, 2015, 16:22:56
...Dillere destan bu dönem bir nostalji aşkı mı sadece yoksa çizgi roman okurunun bir ayrıcalığı var mıydı? Neydi bu dönemi bu kadar özel kılan?...
Dönemi sadece çizgiroman üzerinden açıklamak bizi yanıltabilir diye düşünüyorum. Galiba olayı her şeyin henüz çok kolay tüketilmediği ve henüz tüketim toplumuna dönüşmemiş dönemin dinamikleriyle düşünmek lazım.
Teknolojinin sağladığı kolaylıkların pompaladığı kullan-at tarzı bir yaşamda sanatta, müzikte ve benzer alanlarda kalıcı değer üretmek zor, çünkü belli bir olaya odaklanmak gündemi takip etmek neredeyse imkansız.
Günümüzde üretilen milyonlarca müzik parçası bir kulaktan girip öbür kulaktan çıkarken hala altmışlı yılların Pink Floyd, The Beatles, The Doors'ları dinlenip üzerlerine kitaplar yazılıp filmler çekiliyorsa bu sadece nostaljiyle açıklanabilir mi bilemiyorum.
Alıntı yapılan: Mrtekin - 23 Nisan, 2015, 19:17:40
Arkadaşlar,
Yanlış anlamayın ama soru mu soruyorsunuz, yorum mu yapıyorsunuz, yargılamamı yapıyorsunuz, bu tam belli değil yazdıklarınızdan.
2015 yılının konjonktürünü nasıl olur da 1970 li yıllarla karşılaştırırsınız, bugünü etkileyen dünün hatalarından derken tam olarak neyi kastediyorsunuz? Uygulama hatası olarak kastettiğiniz şeyler cidden nelerdir? Bunların bilimsel verisini paylaşırsanız oradan devam edelim isterseniz? İsim değişikliği vs bunlar hayli subjektif kriterler.
Bi de sanki 2015 yılı süper, herşey güllük gülistanlık gibi düşünmenize de şaşırdım. Çeşit bolluğu hayatımıza yeni giren kavramlar. Ama, piyasanın genleştiğini düşünüyorsanız, 70 li yılların toplam satış rakamları ile şu anın satış rakamlarını kıyaslayalım bir. Nedir mesela?
Yani, kıyaslanabilir objektif veriler sunabilirseniz, günümüz ile farklarını öyle değerlendirip, piyasanın fotoğrafını öyle çekelim.
Benim de yaşım yetişmiyor ama Atilla Ağabey'in anlattıklarından tek çıkardığım bilimsel sonuç, çr nin yaygın ve ucuz oluşu idi. Bugün aynı şey var mı? Yani çr yaygın ve ucuz mu? Bu konuda, ileriyemi geriye mi gitmişiz?
Aynı mantıkla, 2045 te biri çıkıp, 2015 te ülke comics çöplüğüne dönmüş dese, bunun bir anlamı var mı ya da kime ne faydası var?
Yorum yapmayacaksak niye soru soralım ki? Mantıksız.
Onun dışında evet çizgi roman yaygınmış, bu çok güzel bir şey fakat yayınevlerinden ziyade okuyucunun başarısı bu.Ucuzmuş ancak çeviri, kapak, yayın kalitesi gibi şeyler de aynı oranda kötüymüş. Buna bir şey diyemem dönemin şartlarıyla ilintili diyebiliriz. Ayrıca eserlerin farklı isimlerle yayınlanmasını ve "western çöplüğüne" dönüşen piyasayı dönemle ilgilendiremeyiz zira keyfi isimler verilmiş tamamen. Üstelik satışlar bu denli iyiyken hiçbir yayınevi(bir iki istisna dışında) elini taşın altına koyup yeni bir şey denememiş. Bu da bu döneme yardımcı olmamış hiç. Bir yerden sonra piyasa şişmiş, ağırlıklı olarak ucuz senaryolu western eserler çizgi romanı basite indirgemiş ve sanatsal değerini yok etmiş. Bugün satışların bu denli düşük oluşunu buna bağlıyorum biraz da.
2045'te kimse "2015 comics çöplüğüymüş" diyemez. Zira 20 tane comics varsa, 20 tane manga, 20 tane fumetti, 20 tane frankofon var. Ve comicsler, fumettiler kendi içinde apayrı konulara sahip. Yani Superman ile Scalped comics evet ama ikisi bambaşka bir tür, bambaşka bir dünya... O döneme baktığımızda ise genel olarak tipik western hikayelerinden başka bir şey göremiyoruz. O dönem vahşi batı oldukça ilgi çekici bir figürmüş, popüler yayınların western olmasını anlarım ama bütün yayınların western olması bence biraz kolaya kaçmak olmuş ve uzun vadede çizgi romana zarar vermiş ülkemizde.
Amacım bilgilenmek, Attila Bey'İn lütfedip verdiği cevaba aykırı bir şey söyleyen yok zaten. Satışlar iyi, okurlar için büyük bir öneme sahip çizgi roman, tamam ama bu demek değildir ki; burada yazılan eleştiriler de yanlış.
O dönemi yaşayan şanslı okurların yanı sıra sitemizdeki yayıncılarımızda bu konudaki görüşlerini bildirirlerse kafamızda daha net cevaplar oluşur.
Alıntı yapılan: Gabby - 23 Nisan, 2015, 19:38:08
Dönemi sadece çizgiroman üzerinden açıklamak bizi yanıltabilir diye düşünüyorum. Galiba olayı her şeyin henüz çok kolay tüketilmediği ve henüz tüketim toplumuna dönüşmemiş dönemin dinamikleriyle düşünmek lazım.
Teknolojinin sağladığı kolaylıkların pompaladığı kullan-at tarzı bir yaşamda sanatta, müzikte ve benzer alanlarda kalıcı değer üretmek zor, çünkü belli bir olaya odaklanmak gündemi takip etmek neredeyse imkansız.
Günümüzde üretilen milyonlarca müzik parçası bir kulaktan girip öbür kulaktan çıkarken hala altmışlı yılların Pink Floyd, The Beatles, The Doors'ları dinlenip üzerlerine kitaplar yazılıp filmler çekiliyorsa bu sadece nostaljiyle açıklanabilir mi bilemiyorum.
Çok doğru bir noktaya değinmişsiniz. Gözden kaçırmamak gerek... Günden güne tüketim toplumuna dönüşmemiz odaklanmayı imkansız kılıyor. Teknlojinin nimetlerinin bizi esir alışı bunda çok büyük bir etken sanırım. Bunu kanıtlayan bir başka şey ise hemen hemen 70'lerin, 60'ların her sektörün "altın çağı" olması... Müzikte de, sinemada da altın çağ olarak hemen herkes 70'leri örnek gösterir sanırım... Milyonlarca şeye bedava ve sınırsız bir şekilde ulaşabilirken insanlar, bazı şeylerin değerini yitirmesi maalesef kaçınılmaz.
Ben olaya çizgi roman biriktiren bir insan olarak bakıyorum. Bir arşiv yapıyorsam bunun sıralı bir şekilde ve orijinal kapaklar ve isimlerle olmasını isterim doğal olarak.
Öncelikle bilimsel veri sunabilen biri varsa bizde faydalanalım. Spesifik verileri geçtim, satış veya basım adetleri günümüzde bile net olarak paylaşılan bir şey değil bu sektörde. Şahsi fikirlerime geçersek, bugün Phantom'un halen Kızılmaske olarak bilinmesi geçmişte verilen bir kararın sonucudur. Swing, Tommiks, Teksas örnekleriyle bunu çoğaltabiliriz. Bu durumun sektöre bir zarar verdiğini düşünmüyorum, sadece çizgi roman biriktiren bir insan olarak her zaman için orijinale sadık kalınmasını tercih ettiğimi söylüyorum. Aynı şekilde önceki mesajımda belirttiğim gibi kimi sayıların sırasının farklı olması da hoşnut olmadığım bir diğer husus. Günümüzde cilt boyutu değiştiğinde, herhangi bir yayınevinden diğerine geçen bir sayı tekrar 1'den başladığında nasıl kimi okuyucular hoşnut olmuyorlarsa bunlardan daha önemli olan öyküleri sırasız yayınlamadan da ben hoşnut olmuyorum haliyle.
Alakasız kahramanlara popüler karakterlerin isimlerini vererek veya bu yönde tanıtımlar yaparak o serinin satışını artırmaya yönelik yapılan tanıtımlara girmiyorum bile. Bugün herhangi bir kişi muhtemelen telifi daha uygun fiyatlı olan Arrow isimli bir çizgi roman serisini alıp yayınlasa ve bunu Arrow dizisinin popülerliğiyle satmaya çalışsa, 1-2 sayıda ne kazanılsa kârdır sonra yarım kalsa da olur mantığıyla iş yapsa tepki verilmez mi bu olaya? Popüler karakterlerin sıfırdan çizilip bambaşka öykülerle sunulması konusuna hiç girmiyorum bile.
O dönemde; şimdiki gibi yüksek telifler, bir kaç sayı bir arada ciltler, daha iyi kağıt kullanımları ve baskı teknikleri tercih edilse fiyatlar o zaman da yüksek olurdu. Zaten o dönem telif oranları ne durumdaydı merak etmiyor değilim.
Olayın günümüze yansımalarına bakarsak herkes muhtemelen başka fikir belirtir ama günümüzde çizgi romanı yadırgayan bir kesim varsa bu olayın sebebi muhtemelen o dönemde verilen yanlış kararlarla alakalıdır düşüncesindeyim.
Bu arada söylediğim şeyler sadece 1970'lerle sınırlı bir şey değil, genel bir değerlendirme sadece. 2015 yılıyla ilgili herhangi bir şey söylememiştim önceki mesajımda ama şimdi söyleyeyim, bence çizgi romanın zirve yaptığı bir dönemdeyiz ve yakın zamanda sektörün daha da iyiye gideceğini düşünüyorum. Satışlar düşük olabilir bu üstesinden gelinebilecek bir problemdir.
Xmenac Bey,
Bana göre de, yorumlarınız tamamı ile subjektif ve mantıksız. Bir tane bile objektif veri sunamıyorken, bu çeşit önyargılı ve mesnetsiz yorumlar yapmanız, bence konuyu açıklamada fayda sağlamaz.
70 li yılların piyasasını, bugünün bakış açısı ile değerlendiremezsiniz. Merak etmeyin, çr piyasamız şu anda gayet sığ. Fumettinin ve comicsin (ki en başarılısı jbc) satış bantlarına bakarsanız, durumu tüm çıplaklığı ile görürsünüz, yani övünülecek bir durumda hiç değiliz. Durumu, 70 li yıllarda verilen keyfi çr isimlerinize bağlamanız ise, beni sadece güldürdü.
70 li yıllardaki satış rekorlarının yanından bile geçemezken, burada tutup birtakım balon iddialarla piyasamızın size göre güzel hallerinden dem vurup kendimizi kandırmanın alemi yok, kandırıyorsanız da kendinizi kandırın.
Satış düşüklüğünün çözülebilir olduğu iddianızı da merak ettim, siz nasıl çözmeyi umuyorsunuz?
O zamanlar çocukluğunu yaşayan biri olarak teknolojiden uzak ama mutlu yaşayan bir gruptuk ;D ;D
Televizyon yaygın değildi.Paket yayınlar vardı.Trabzon,Erzurum,Adana vs ayrı ayrı yapardı ve herkesin evinde televizyon bile yoktu (Şaka gibi değil mi genç arkadaşlar)
Diğer teknolojileri söylememe gerek yok bile.Oyunlarımızı dışarda oynardık.Bilye,çikletten çıkan resimler,gazoz kapakları,Kibrit kutusu kapakları,plastik top,telden yapılmış arabalar,tahta kılıçlar
Okumaktan başka eğlencemiz yoktu ama kitaplarda pahalı ve az bulunurdu.Şimdi kitapçılara girince çocuk kitaplarını görünce şaftım kayıyor.Ahh bunlar çocukluğumda olsa hepsini okurdum diye iç geçiriyorum
Gelelim çizgi romana.Hala unutamadığım bir anım var ''İlkokul 5 i ailemden uzak teyzemlerin yanında Ankara'da okudum Sene 1975-76 gibi Onlarla bir komşularının evine gitmiştim çok ateşim vardı.Beni evin oğlunun odasına uyumam için gönderdiler Aman Allah'ım odada kocaman bir kütüphane ve çizgiroman dolu.Ben Cennet'e geldim diye düşündüm.Hastalığım o an geçti ve okuyabildiğim kadar kitabı okudum
O dönem çr öcü gibi görülüyordu.Aileler çocuklarına yasaklıyordu.Ama bizde o sorun yoktu.Derslerim iyi olduğu için ailem sorun çıkarmıyordu ama para sorunu vardı.
Çizgiromanı gazete satan her bayide rahatlıkla bulabiliyorduk.Haftalık veya aylık periyotlarda geliyordu
Daha çok kitap okumak için sinema salonları(Genellikle erotik film oynatan) önünde takasa giderdik Takas ederdik ve 2. el olarak daha ucuza alırdık.
Birde kitap üzerine para atarak kitabı daha ucuza alma sanşımız vardı.Ne heyecanlı bir oyundu o.Nişancılığımız gelişti böylece.(Tabiki ayakkabı cilası ile kapaklar cilalanıyordu para kaysın diye ama Dik atış tekniği çaresi oldu cilanın)
Tarkan;Karamurat heyecanla beklenirdi.Zagor,Tommiks,Teksas ısrarla aranırdı.Ama sık sık aynı maceralar tekrarlanırdı.
1980 lerde de Conan fırtınası ortalığı kasıp kavurdu
Bu arada Tercüman Çocuk,Milliyet Çocuk da o zamanlar çok sevilen ama onlar kadar değer görmeyen yapıtlardı.(o dönem için geçerli)
Alıntı yapılan: doktor1881 - 23 Nisan, 2015, 20:18:44
O zamanlar çocukluğunu yaşayan biri olarak teknolojiden uzak ama mutlu yaşayan bir gruptuk ;D ;D
Televizyon yaygın değildi.Paket yayınlar vardı.Trabzon,Erzurum,Adana vs ayrı ayrı yapardı ve herkesin evinde televizyon bile yoktu (Şaka gibi değil mi genç arkadaşlar)
Diğer teknolojileri söylememe gerek yok bile.Oyunlarımızı dışarda oynardık.Bilye,çikletten çıkan resimler,gazoz kapakları,Kibrit kutusu kapakları,plastik top,telden yapılmış arabalar,tahta kılıçlar
Okumaktan başka eğlencemiz yoktu ama kitaplarda pahalı ve az bulunurdu.Şimdi kitapçılara girince çocuk kitaplarını görünce şaftım kayıyor.Ahh bunlar çocukluğumda olsa hepsini okurdum diye iç geçiriyorum
Gelelim çizgi romana.Hala unutamadığım bir anım var ''İlkokul 5 i ailemden uzak teyzemlerin yanında Ankara'da okudum Sene 1975-76 gibi Onlarla bir komşularının evine gitmiştim çok ateşim vardı.Beni evin oğlunun odasına uyumam için gönderdiler Aman Allah'ım odada kocaman bir kütüphane ve çizgiroman dolu.Ben Cennet'e geldim diye düşündüm.Hastalığım o an geçti ve okuyabildiğim kadar kitabı okudum
O dönem çr öcü gibi görülüyordu.Aileler çocuklarına yasaklıyordu.Ama bizde o sorun yoktu.Derslerim iyi olduğu için ailem sorun çıkarmıyordu ama para sorunu vardı.
Çizgiromanı gazete satan her bayide rahatlıkla bulabiliyorduk.Haftalık veya aylık periyotlarda geliyordu
Daha çok kitap okumak için sinema salonları(Genellikle erotik film oynatan) önünde takasa giderdik Takas ederdik ve 2. el olarak daha ucuza alırdık.
Birde kitap üzerine para atarak kitabı daha ucuza alma sanşımız vardı.Ne heyecanlı bir oyundu o.Nişancılığımız gelişti böylece.(Tabiki ayakkabı cilası ile kapaklar cilalanıyordu para kaysın diye ama Dik atış tekniği çaresi oldu cilanın)
Tarkan;Karamurat heyecanla beklenirdi.Zagor,Tommiks,Teksas ısrarla aranırdı.Ama sık sık aynı maceralar tekrarlanırdı.
1980 lerde de Conan fırtınası ortalığı kasıp kavurdu
Bu arada Tercüman Çocuk,Milliyet Çocuk da o zamanlar çok sevilen ama onlar kadar değer görmeyen yapıtlardı.(o dönem için geçerli)
Teşekkürler bu değerli yazınız için...Kitap üzerine para atma olayı çok hoşuma gitti (:
Peki siz o dönemde yaşayan bireyler olarak çizgi roman piyasası adına günümüzü mü o dönemi mi tercih ediyorsunuz?
O dönemde işini layıkıyla yapan yayıncılar elbette olmuştur. Burada konuştuğumuz, sektörde rastlanan örneklerden bazıları ama bu örnekler işini iyi yapanlardan çok olduğu için maalesef insanın elde ettiği izlenim de hoş olmuyor.
Siz sadece değiştirilen isimler kısmına dikkat etmişsiniz fakat bir çok şey sıraladım ben orada. Gelişigüzel yayınlar, kapaklarda satışı artırmaya yönelik alakasız kullanımlar diğer değindiğim hususlar.
Çizgi roman ülkemizde, ders kitabı arasında okunan bir yayın olarak algılanıyor siz de farkındasınızdır. Biz istediğimiz kadar dokuzuncu sanat olarak görelim, genel eğilim bu yönde. Maalesef bu algı da o dönemden günümüze kalan bir miras. Ben bunları söylüyorum, burada karşı olduğunuz nedir merak ettim?
Ayrıca sadece satışlar fazla olduğu için o dönemin günümüzden iyi olduğunu konusuna kesinlikle katılmıyorum. Şu an dünya çapında çizerleri olan bir ülkeyiz. Piyasaya 100 tane ucuz maliyetli western yayın koyulsa çeşitlilik arttı mı diyeceğiz? Comics'ten manga'ya her tür yayına ulaşmak mümkün şu an. Satışlar düşük, okuyucu belki geçmişe göre az ama bunun tek sebebi de işler olması gerektiği gibi yapılıyor dolayısıyla maliyet artıyor ve okuyucu artık seçici. Adını sanını duymadığımız bir kahraman piyasaya sürüldüğü gibi satış yapmıyor. Genç jenerasyonun da iş çizgi romana gelene kadar pek çok alternatifi var hobi edinmek için.
Satışların nasıl artacağına yönelik epey mesaj yazıldı daha önce. Ayrı bir konuda tartışılması daha yararlı olur görüşündeyim.
Alıntı yapılan: Mrtekin - 23 Nisan, 2015, 20:14:33
Xmenac Bey,
Bana göre de, yorumlarınız tamamı ile subjektif ve mantıksız. Bir tane bile objektif veri sunamıyorken, bu çeşit önyargılı ve mesnetsiz yorumlar yapmanız, bence konuyu açıklamada fayda sağlamaz.
70 li yılların piyasasını, bugünün bakış açısı ile değerlendiremezsiniz. Merak etmeyin, çr piyasamız şu anda gayet sığ. Fumettinin ve comicsin (ki en başarılısı jbc) satış bantlarına bakarsanız, durumu tüm çıplaklığı ile görürsünüz, yani övünülecek bir durumda hiç değiliz. Durumu, 70 li yıllarda verilen keyfi çr isimlerinize bağlamanız ise, beni sadece güldürdü.
70 li yıllardaki satış rekorlarının yanından bile geçemezken, burada tutup birtakım balon iddialarla piyasamızın size göre güzel hallerinden dem vurup kendimizi kandırmanın alemi yok, kandırıyorsanız da kendinizi kandırın.
Satış düşüklüğünün çözülebilir olduğu iddianızı da merak ettim, siz nasıl çözmeyi umuyorsunuz?
Satışların pek iç açıcı olmadığı aşikar günümüzde lakin bir okur olarak çok daha geniş yelpazeli eserlere, daha düzenli ve kaliteli bir şekilde ulaşabildiğimizi görebiliyorum o yıllara nazaran, üstelik ben de satışlar konusunda o kadar karamsar değilim, çizgi roman imajını arpa payı kadar da olsa düzeltmeye başlıyor izlenimlerime göre. Söylenen çok önemli bir şey var: "Bugün satışların az olmasının "nedenlerinden biri de" o dönemde yapılan hatalar." evet yukarıda bahsetmiştim, şu an eleştirdiğiniz satış rakamları bize biraz da o günlerden miras. Dediğim gibi özensiz ve keyfi işler bir yana, kendini tekrar eden sayısız eser okuyucuyu soğuttu çizgi romandan...
Bir okur olarak sadece şu mantığı kuruyorum pragmatist olarak:
70'ler(bildiğim kadarıyla)
+Çizgi romanın yaygın ve çok satıyor oluşu.
+Fiyatların uygun oluşu
+Gazete bayilerinde rahatlıkla bulunabiliyor oluşu.
-Baskılar, çeviriler, keyfi isim değişiklikleri vesaire...
-Dar, düzensiz ve alternatifsiz yayın grafiği
-Günümüze nazaran kalitesiz eserler...
Günümüz:
+Çok geniş bir yayın grafiği
+Kaliteli çeviriler, baskılar...
+Orijinal isimlere, sayılara sadık kalınma çabası
+Yayınların daha kaliteli senaryolara ve çizimlere sahip oluşu
-Az satış rakamları
-Nispeten daha pahalı çizgi romanlar.
Bu artı ve eksilere kimsenin itirazı olmaz sanıyorum. Şöyle bir tartınca da günümüzü tercih ediyorum "piyasa adına" bir okuyucu olarak ama dediğim gibi bir yayıncı bu başlığa bunla ilgili bir şeyler yazarsa her şey daha da netleşir.
Xmenac Bey,
Size çok net bir soru soruldu ama hiç cevaplandıramamış, olayı başka yönlere çevirmişsiniz.
Anlatılanlara göre, bence, çizgi romanın imajı, o yıllarda çok daha iyi imiş.
Herşeyden önce, eğer, o yıllarda çr hususunda bir farkındalık yaratılamamış olsa idi, bugün bu piyasada hiçbirşey konuşamıyor durumda olurduk. Bize iyi miras mı, kötü miras mı bırakıldığı, konusu, bence çok tartışmalı.
Günümüz ile ilgili kıyaslamalarınız da çok subjektif:
Kalite: Size tek bir örnek vericem:70 li yıllardaki Judge Dredd (Judge Dredd case files no:1) bir inceleyin, ya da 2000 Ad dergisi sayılarını, kaliteyi öyle tartışalım. Bence,70 li yıllarda kalite adına çok güzel örnekler vardır, günümüz ile kıyaslandığında da. Çizim ya da renkli basım eşittir kalite olamaz, burada bir sanat dalından bahsediyoruz. 70 li yılların sanatı kötü, kaliteli değil nasıl denebilir?
Çok geniş bir yayın grafiğimiz de yok; Kitap sayısının artıyor olması, bazı ekollerin yerinde saymasını veya gerilemesini açıklamaz. Comics de çeşit bollaştı diye tüm ekollerde durum aynı mı? Keza, yayın grafiğimiz de gayet düzensiz, hiçbir yayınevinin bir yayın planı yok, çoğu gecikmeli gidiyor, zamanı tutturanlar çok az.
Yayında atlamalar ya da ileri sarmalar,,orijinal sıraya sadık kalınamaması: Daha geçen gün, Gereklinin, Avengers yayınlama sırasındaki muhteşem atlayışından bahsedildi, eleştiri buysa, demek ki hala birşey değişmemiş.
İsim değişikliği: Bu bir pazarlama ve algı sorunu. Keşke Nathana da, Süleyman deseler de, çok satsa ya da tam tersi. Adamlar yapmış ve de tutmuş, bunda büyütecek birşey yok.
Western "çöplüğü": Xmenac Bey, bence, siz, Western hiç okumamışsınız. Aydıngerlere kopya edilen, Bilka dönemi comicslere hiçbirimiz çöplük demedik, aksine bağrımıza bastık, derneği bile var, bilmem anlatabiliyor muyum? Yani en önemli şey: aldığınız keyif.
Yani daha da yazarım ama burada kesmek zorundayım.
Geçmişi kötüleyerek bugünü güzelleme anlayışınız bence tamamı ile sakat bir anlayış, çok tutulabilir tarafı yok..
İyi günler dilerim...
Alıntı yapılan: Mrtekin - 23 Nisan, 2015, 21:14:29
Geçmişi kötüleyerek bugünü güzelleme anlayışınız bence tamamı ile sakat bir anlayış, çok tutulabilir tarafı yok..
Mehmet bence Ralph arkadaşımızın geçmişi kötülemek gibi bir niyeti yok.
Eski günleri öğrenmek istiyor, çünkü o yılları bilmiyor.
Bence o dönem ile ilgili bilgisi olanlar burada görüşlerini paylaşsınlar.
Benim 70 ler hakkında bildiklerim;
Her gazete bayisini bırakın, her bakkalda bile çr satılırdı.
Bir sonraki sayı ne basılacak kimse bilmezdi, bazen hop bir macerayı tekrar basarlardı.
Aslan Şükür'lü kapaklar efsaneydi.
MAceraları kim yazmış, kim çizmiş, kimse bilmezdi.
Hasan Abi,
Bence niyet, dönemi anlama, öğrenme üzerine değil kötüleme, yerme üzerine, ki, eleştirilerim bu anlayışadır.
Bence de, ben, 70 ler çocuğu değilim ama 70 li yıllara altın yıllar diyenlere, memleketi western çöplüğü yapmışlar ( yani çöplük okumuşsunuz, bugüne kıyasla) denmesi, ağır, haksız ve de mesnetsiz.
Alıntı yapılan: Mrtekin - 23 Nisan, 2015, 21:59:48
Bence de, ben, 70 ler çocuğu değilim ama 70 li yıllara altın yıllar diyenlere, memleketi western çöplüğü yapmışlar ( yani çöplük okumuşsunuz, bugüne kıyasla) denmesi, ağır, haksız ve de mesnetsiz.
Bu da bir görüş Mehmet. Her görüşe saygılıyız.
O dönem yayınlananlara dayanarak bu yorumu yapmış arkadaşımız.
Öncelikle, benim demediğim şeyleri demişim gibi cevaplamayın lütfen sayın Mrtekin. Western eserler için öyle bir kelime kullanmadım. Ucuz maliyetli western örneğinden bahsettim, bilinmeyen veya üzerinden seneler geçen pek çok eser ucuz maliyetli olabilir. Kullandığınız kelimeyle ilgisi yok. Bilka dönemi yayınları benim de özellikle sevdiğim yayınlardır. Gerek günümüz comics çizimlerinden daha derli toplu bir döneme ait çizimleri içermesi, gerekse güzel öykülerin seçilmesi nedeniyle epey keyifle okuduğum serilerdir. Nitekim, günümüz comics eserlerinde yer alan çizim kargaşasını sevmediğimi söyleyebilirim.
Bunun dışında ben sektördeki yanlış örneklere değindiğimi, bunun yanında işini layıkıyla yapan yayıncıların da olduğunu belirttim zaten. Kalite konusunda bir ilerleme var bunu kabul etmek gerek. Bir kaç eser üzerinden ilerlersek geçmişte daha iyi örnekler görmüş olabiliriz ama genel anlamda iyiye gidiş söz konusu. Yayın içeriğinin genişlemesi de aynı şekilde tartışmasız bir gerçek. Comics'te çeşit bollaşmadı bence, asıl diğer türlerde çeşit bollaştı. İsim değişikliğiyle ilgili fikrimi tamamen arşivleme amacıyla söyledim zaten.
Yayında atlamalar hususunda comics tamamen farklı bir konudur. Standart bir seride öykü bir kaç yayında bir arada ilerler, asıl konuyla ilgisi bir kaç konuşma balonundan ibaret olsa bile o sayı o story arc'ın içinde kabul edilir. Her yayıncının bu arc'ı olduğu gibi yayınlamasını bekleyemeyiz. Fumetto ve Fransa-Belçika ekolünde bir külliyatı arşivlemek daha kolaydır. Zira bu alanda en önemli çalışmalar olarak kabul edilen serileri bile 3-4 dakikalık bir araştırmayla sıralamak mümkündür. Comics'te yüzlerce sayı söz konusu.
Çok net dediğiniz soruyu tekrar yazabilirseniz o soru üzerinden devam edelim, ben anlayamadım hangisi olduğunu.
Arkadaşlar boşuna tartışıyorsunuz :) 70 lerde insanların belkide en büyük eğlencesiydi çizgi roman ozaman kimse sıralımı bu tekrar aynı macera mı basılmış ona bakmıyordu merak etmeyin Doktor abininde dediği gibi çizgi romandan üzerine para atılmasından tutda sosyalleşmeye değiş tokuş yapılarak türlü eğlence yaratılıyordu, ben şanslı gruptanım rahmetli büyük bababam, babam, annem dayılarım hepsi okuyordu hatta babam sadece Teks, Mister No, Judas, Jeriko, Alaska, Abdülcanbaz okurken annem Asteriks, Kara Murat, Tarkan okuyordu, dayılarım ise Esse Gesse grubunu özellikle Kaptan Swingleri takip ederdi benim düşkün olduğum Zagoru ise kimse okumazdı hiçbir zamanda Türkiyede alım gücü çok yükseklerde olmadığı için de bütün çizgi romanlar eve girmezdi. O yüzden sosya tarafı karşılaştırlacaksa şimdinin olduğu gibi insanların en büyük keyifli zaman geçirme aracıydı, yanlış kıyaslamalara girmenin bence manası yok :)
1970'lerin Çizgiroman'da altın çağını yaşadığı fikrine bende katılıyorum .
Edirne'de şu an Çizgiroman satan Bayii varmı bilmiyorum sanırım yok ,daha önce 3.5 büfe vardı fakat bildiğim kadarıyla şu an Çizgiroman satılmıyor
1980 yılında 13 yaşındaydım o günleri dün gibi hatırlıyorum Edirne 70'li 80'li yıllarda daha küçük bir şehir olduğu halde nerdeyse 30.40 büfe yada bakkalda Çizgiroman satılıyordu ve çarşımızdaki Gazete bayilerindeki Çizgiroman standları hep doluydu ,gerek fasiküller gerekse ciltler alabildiğine fazlaydı ,Zagor,Mandrake ,Zempla ,Volkan ,Venüs ,Savaş ,Teksas ,Tommiks ,Kaptan Swing ,Teks , Bonanza , Mister No ,Kızılmaske , Conan , Tolga ,Karamurat , Tarkan ve bir kaç adet daha var şu an aklıma gelmiyor , ne kadar çok çeşit vardı görüyormusunuz şu an bunların yarısı çıkıyor çıkanlarda satılıyormu acaba ve çıkanlar 70'li ve 80'li yıllardaki satış grafiğinin neresinde acaba ,kısacası bu ülke 70'li yıllarda Çizgiromanda altın çağını yaşamıştı ve yaşamaması için hiç bir engel yoktu ,şu an internet Altın çağını yaşadığı için o günleri böyle iç geçirerek anıyoruz.
Regaip Kandiliniz Mübarek Olsun ...
ek : Gordon fanatiğiydi birde babam ;D (bilim Kurgu)
Ben 91 doğumluyum, heralde Alfa, 1N ve en son olarak Arkabahçeyle gazete bayiinde, bakkalda çizgiroman satıldığını gören son nesil biz olduk.Şimdi arkadaşlar orjinal isim, kapak falan diyor ya şu an hayatımızda olan en önemli parçalardan birinin çok değil 10-15 sene önce olmadığını atlıyorlar.O ne mi tabii ki İnternet :D
İnternet ve bilgiye erişim kolaylaşana kadar acaba kaçımızın orjinal sıra, kapak, isim, telif falan haberi vardı? Bir de şöyle düşünelim acaba internet, e-posta vesaire yokken yayıncılarımız, telif sahipleriyle nasıl iletişime geçiyordu, onlardan orjinal sayfaları nasıl alıyordu, bugünkü programlar yokken balonlamayı, baskıyı ne zorlukla yapıyordu?
Bugün Türkiye'nin en önemli Divan edebiyatı araştırmacısı ve yazarlardan İskender Pala bile çıkıp okumayı çizgiromanlarla sevdik diyorsa heralde bir yerde başarılı olunmuş.Arkası niye gelmemiş, acaba kitap okumanın bile sakıncalı olduğu 80 darbesi ve sonrasıyla ne kadar alakalıdır bunlar da heralde ciddi şekilde araştırılmalıdır.
Hasan Abi,
İyi de, ben de 70 li yılların bugünle kıyaslanacak olur ise, çok da kötü olmadığını, hatta daha iyi olduğunu ve sanat adına da çöplük okunmadığını savunuyorum, bu da bir görüş.
Alıntı yapılan: Mrtekin - 23 Nisan, 2015, 22:13:20
İyi de, ben de 70 li yılların bugünle kıyaslanacak olur ise, çok da kötü olmadığını, hatta daha iyi olduğunu ve sanat adına da çöplük okunmadığını savunuyorum, bu da bir görüş.
Tamam, senin görüşün de kayıtlara geçmiştir. :)
Xmenac Bey,
Soruyu sormuştum yine hatırlatıyım.
Satış düşüklüğünün çözülebilir bir sorun olduğunu iddia ettiniz. Bu nasıl olacak sizce?
Benzeri konular bu sitede daha önce yazıldı çizildi. Bunları takip etmeyenler ya da yeni üyeler olabilir.
Günümüzden dönüp 40 yıl öncesine bakarsak pek çok komiklik, yanlışlık görürüz. Eleştirmeye başlarsak da sonunu getiremeyiz.
O dönemin milyonları sinemaya çeken dram, macera filmlerini bugün TV de kahkahalarla izlemiyor muyuz?
Murat 124 araban varsa havan vardı o yıllarda, ya bugün?
Avrupa kupalarında ülke takımları 4-5 tane yer, milli takım berabere kalırsa olay olur, spiker" atak yapıyoruz sayın seyirciler" diye heyecanlanırken, günümüzde durum çok farklı.
Falan filan örnekler çoğaltılır.
70'ler ve günümüz için yapılan ÇR piyasası hakkında yazılanlar "ana hatlarıyla" doğrudur. Ancak dönemin toplumsal,sosyolojik,teknolojik koşullarını göz ardı ederek de karşılaştırma yapamayız. O yıllarda, bir
çok evde televizyon yokken mahalle bakkalına haftada bir gelen 32 sayfa Teksas- Tommiks iple çekilerek beklenir ve almaya koşarak gidilirdi. Bu konu için şu anda pek zamanım yok uzun uzun yazmaya. Belki
daha sonra bir şeyler yazarım.
Sitede "Çizgi roman okumaya nasıl başladık" diye bir bölümü hatırlatmak istedim. Biraz o dönemin şartlarını anlamak için yardımcı olur sanırım.
http://altinmadalyon.com/altin/index.php/topic,1049.0.html
Sayın Mrtekin, ben çizgi roman biriktiren biri olarak orijinal yayınlar görmek istediğimi fakat o dönemde gerek isim gerekse yayın sırası gibi durumlar nedeniyle orijinal yapıdan uzaklaşıldığını ve bunu tercih etmediğimi söyledim. Konu nerelere geldi. Bununla birlikte o dönemden itibaren çizgi romana karşı oluşan ön yargının sebebinin de ne olduğunu anlamak için ilgili dönemin iyi araştırılması gerektiğine değinmek istedim. Durduk yere günümüzle o dönemi kıyaslamaya başladık. Hasan Abi'ye verdiğiniz cevapta da sizin eleştirileri fazla ağır bulduğunuzu anladım. Ralph bir soru sormuş, ben de dönemi yaşım itibarıyla bilmediğimi ama yayıncılık anlamında verilen yukarıda belirttiğim tarzdaki kararlardan memnun olmadığımı ifade ettim. Olay aslında bundan ibaretti. O döneme ait kimi eserleri benim de okuma fırsatım oldu ve bunları okurken keyif aldım, bu konuda bir memnuniyetsizliğim söz konusu değil. Ben sadece o kahramanları orijinal isimleriyle tanımak isterdim.
Satışların nasıl artacağına yönelik sorunuza gelirsek; daha önce forumda bu konuya çokça değinildiğini ve bu konuya buradan devam edersek bu konunun içeriğine uymayacağını belirtmiştim önceki mesajımda. Moderatör arkadaşlara iş çıkaracağız durduk yere mesajları ilgili konuya taşımaları için. :)
Yine de daha önce forumda değindiğim kimi fikirlere kısaca burada da değineyim:
-Öncelikle eskisi gibi fasikül yayınlara da yer vermek gerek
-Fasikül yayınlarla birlikte reklam alınmalı ki fiyatlarda indirime gidilebilsin ve yeni okuyucu edinilsin
-Dağıtım ağı genişlemeli; mevcut dağıtım firmalarıyla istedikleri şekilde çalışamıyorsa yayıncılar, bunun yerine büyük perakende mağazalarıyla çalışabilirler. Günümüzde hemen hemen her ilçede büyük bir perakende mağazası var artık
-Eskiden olduğu gibi günlük gazetelerle birlikte fasikül yayınlara ait tanıtım sayıları verilmeli
-Sinema zincirleriyle anlaşılıp popüler çizgi roman uyarlamalarının yayınlanacağı günlerde satış reyonu kurulmalı
-Yüksek etiket fiyatı ve kitapevlerine yüksek iskonto ile satış yapmak yerine daha düşük etiket fiyatı ile okuyucuya daha az maliyetli çizgi roman sunma yoluna gidilmeli
Bunların dışında daha pek çok öneri var, diğer üyelerimizin sunduğu çok güzel fikirler de var.
Xmenac Bey,
Öncelikle ben soruyu sizin iddianız üzerine kurdum. Yani sorunun orjini sizin iddianız.
Hiç ilgisi yok aslında, konu tamamen döneme ilişkin bence ağır, haksız ve de subjektif iddialarınız ile buralara geldi.
Önerilerinizin hepsi (sonuncusundan emin olamadım, buna ancak bir yayıncı cevap verir.) 70 li yıllarda yapılmış ve başarısı denenmiş şeyler, zaten. O yüzden bu kadar satış rekorları kırılmış, altın yıllar deniliyor di mi?
Demek ki, doğru birşeyler de yapılmış. Şu anda neden bu stratejiler uygulanmıyor, siz ona detaylı bir bakın bence. Yani doğrular ve güzellikler üzerinden mevzuyu geliştirse idik, daha güzel bir tartışma bazı yaratırdık.
Ben yine de hiçbir şekilde sizin ve Ralph arkadaşımızın kalbini de kırmak ve birbirimizi üzmek istemem, konuyu burada karşılıklı saygı, sevgi ve anlayış ile bırakmak en iyisi bence.
Benim de amacım herhangi bir tarafın kırılması ya da üzülmesi değil. Fikirlerin farklı olması forumun temelidir zaten.
Katılıyorum ama eleştirilerin objektif baza oturtulması da gerekir.
Forumun temeli çr ise, bu temel tamamı ile çr hususunda 70 li yıllarda iyi kötü yaratılan bir farkındalık ve algının da sonucudur. O yüzden, eleştirilerinize birilerinin çıkıp "el insaf kardeşim" demesi de gayet normaldir.
Diyebilirsiniz tabii ama siz daha çok o dönem yayınlanan yayınların niteliğinden bahsettiniz, ben bu yayınları kötü bulduğumu söylemedim. Aksine kimi yayınları günümüzdekilere nazaran daha keyifle okuduğumu da söyledim. Kimi mesajlarınızda Ralph'e yönelik mi yazıyorsunuz bana mı anlayamadım doğrusu. Mesajlarınızın başında bana hitap ettiğiniz için cevapladım.
Benim tek eleştirim, farklı isimlerin kullanılması, orijinalden farklı kapakların tercih edilmesi ve yayın sırasının karışıklığıydı.
İl Grande Blek ve Capitan Miki nasıl "Teksas" ve "Tommiks"olmuş biliyor musunuz?1950-60'lı yılların ünlü kapak ressamı Samim Utkun bu isimleri
vermiş.Daha popüler ve okuyucuya hitap etmesi için.Hatta yanılmıyorsam Lucky Luke da öyle Red Kit olmuş.Tay yayınları Ken Parker'i yayınlarken
Sezen Yalçıner (yayınevi sahibi)"Ne biçim isim bu Parker dolmakalem gibi"demiş ve Ken Parker "Alaska"oluvermiş.Orijinal adı Alan Mistero olan çizgi
romanın Fransızca adından devşirme "Ombrax"ın Tom Braks olması gibi.1970'lerle ilgili son birşey söyleyeyim.Tay Yayınları'nın 1970'lerde çıkardığı
Zagor fasiküller İtalya'dan film olarak gelirdi.Bunlardan bulabilirseniz Lal Klasik Seri Zagorlar ile karşılaştırın.Tay yayınları daha net ve kaliteli basılmıştır.
Çetin Karakoç Teksleri ile Oğlak Teksler için de aynı şey söylenebilir.Zaman zaman Samim Utkun kapakları paylaşırım.O kapaklardaki renk,baskı,kompozisyon,arka plan detay çalışması hala bugün bile aşılamamıştır.Bunlar benim fikirlerim.Yaşım icabı eskileri sevmem,özlemem doğal.
Yoksa bugünlerde çok başarılı kapak ressamları var.
Eleştirilerim ikinize de yönelikti, siz devam ettirince, size hitap ettim.
Farklı isimlerin kullanılması çok da önemli değil bence, şu anda bile forumda kendi isminizle değil hoşunuza giden bir rumuz kullanarak yazıyorsunuz, o dönemin ruhuna uygun isimler bulunmuş, ve de tutmuş, ve bence orijinallerinden daha havalı.
Orijinallerinden farklı kapaklar olması, ki, iyi ki olmuş, Aslan Şükür, Ömer Muz vd kapakları, bence çok daha iyidir. Tabi bu benim bakış açım, ama kapağının farklı olması içerik (dolayısı ile nitelik) ile ilgili de değil. Keza, Büyülü yine Kızılmaskede orijinal kapakları kullanmıyor, diye de biliyorum. Yani, halen, bu konuda örnek çok.
Yayın sırasının karışıklığı: Günümüzde de birşey değişmedi ki, örnek verdim ama bir örnek daha veriyim: Lal, Dylanı 1 olarak yeniden başlattı, ne yapılacak şimdi, mesela?
Artık bıraksak mı, Xmenac. Regaip kandilini de kutlarım, bu arada, iyi akşamlar dilerim.
Güzel bir fikir alışverişi olduğu kanısındayım. Ben de başta siz olmak üzere herkesin kandilini kutlarım.
Herkese değerli fikirleri ve tecrübeleri için çok teşekkür ederim. Ben bilgi adına fazlasıyla tatmin oldum, tartışma yersiz yere uzamasın diye o dönemle bu dönem kıyasını bırakmanın faydalı olacağını düşünüyorum. Söylenebilecek her şey söylendi, kendimizi tekrar ediyoruz zira. Elbette iyisi de kötüsü de var böylesine satışların yapılabildiği bir dönemin. Kanımca yanlış bir şey söyleyen yok tartışmanın her iki tarafı da iyi kötü birkaç tespitte bulunmuş, uzatmanın alemi yok.
Konu amacından saptı biraz ama konu içinde çok değerli mesajlar var çizgi roman adına, biraz irdelenirse bugün satışların başını biraz olsun yukarı kaldırmasına yardımcı olabilir.
Ben o döneme baktığımda müthiş başarılar görüyorum. Örneğin, Gırgır. Kültlüğü belki de "Mad" dergisi ile yarışır.
Tek hata ya da önemsenmeyen gerçek şu; Çr ciddi bir iş olarak sahiplenilmemiş, yani kendisine yatırılan sermaye sınırlı olmuş, belki de bir furya gözü ile bakılmış, yerli üretimin belki de en fazla olduğu yıllardan bahsediyoruz, yazar-çizerlerimiz de gayet yetenekli ve kaliteli (şu anda da öyleler.)
Hazır piyasa dalgası ve iştahı iyi analiz edilip, kaynaklar mantıklı bir şekilde bir araya getirilip, Türkiye'den de bir Lombard, Dargaud, Bonelli gibi bir yerli üretici yayınevi çıkartılabilse idi, bugün çok farklı şeylerden bahsediyor olabilirdik.
Belki de, kapsamlı bir Türk ekolü yaratır, bunu bir ihraç mamulü haline de sokabilirdik. Bu kültür, herşeyimizi daha farklı şekillendirirdi.
Bence bu treni hala yakalama şansı var.
Alıntı yapılan: Mrtekin - 24 Nisan, 2015, 08:28:17
Ben o döneme baktığımda müthiş başarılar görüyorum. Örneğin, Gırgır. Kültlüğü belki de "Mad" dergisi ile yarışır.
Tek hata ya da önemsenmeyen gerçek şu; Çr ciddi bir iş olarak sahiplenilmemiş, yani kendisine yatırılan sermaye sınırlı olmuş, belki de bir furya gözü ile bakılmış, yerli üretimin belki de en fazla olduğu yıllardan bahsediyoruz, yazar-çizerlerimiz de gayet yetenekli ve kaliteli (şu anda da öyleler.)
Hazır piyasa dalgası ve iştahı iyi analiz edilip, kaynaklar mantıklı bir şekilde bir araya getirilip, Türkiye'den de bir Lombard, Dargaud, Bonelli gibi bir yerli üretici yayınevi çıkartılabilse idi, bugün çok farklı şeylerden bahsediyor olabilirdik.
Belki de, kapsamlı bir Türk ekolü yaratır, bunu bir ihraç mamulü haline de sokabilirdik. Bu kültür, herşeyimizi daha farklı şekillendirirdi.
Bence bu treni hala yakalama şansı var.
Benim de söylemek istediğim bu. O dönem bu kadar başarı sağlanmışken, ciddi işlere girilmemiş. Western çöplüğü kastım da buydu. O yüzden bu döneme pek güzel bir miras bırakmadığı kanaatindeyim. Gayriciddi, dönem için popüler bir kazanç kapısı olarak görülmüş çizgi roman. Tek hata bu evet ama bence onlarca hataya bedel. Yoksa Blek'e Teksas denmesinin çok da mahzuru yok, asıl eleştirdiğim kısım sizin söyledikleriniz.
Türk ekolünün yaratılamamış olmasında da aynı etkenler söz konusu. Şöyle bir düşününce aklıma gelen yeni nesil yerli çizgi romanımız Şafak Ayazı'nı örnek vereym(Ortalama bir hikayeydi, fena değildi ana hatlarıyla) o dönem bu tarz bir eser çıksaydı Türk yazar-çizerliği bambaşka bir yerde olurdu bence... Biz bazı şeyler için biraz geç kaldık. Türk eserlerin hepsi genel hatlarıyla hep aynı düzlemde gitmiş... Özgün eser çıkmamış pek. Haliyle bir ekol yaratmak için uygun şartlar oluşmamış.
Türk ekolü yaratılabilir mi? Neden olmasın ki? Ama önce satışların ciddi manada artması gerekiyor. Çizgi Roman yazar-çizerliğine özendirmenin yolu bu işi biraz popüler kılmakta...
Sonra özgün eserler ve kültürel değerlerimizle adımızı duyurabileceğimiz bir arena olabilir çizgi roman... Bu potansiyele sahibiz bence.
Şimdi, şurası önemli, o yüzden, 70 li yılları bilen büyüklerimizin yönlendirmelerine ihtiyaç var.
Yayınlananlar gerçekten "çöp" müydü? Zaman zaman kapak ve iç sayfa çizimleri paylaşıyorlar, hiç de çöp değil aksine çok kaliteli eserler. Basımı kalitesiz diye eserin kendisine kalitesiz diyebilir miyiz? Keşke şimdi de bunlar yayınlansa da baksak okusak, hakkı ile değerlendirebilsek.
Mrtekin dostum dediğin gibi o dönemlerde çok iyi işler çıkarıldı.Ceylan Teks ve onu takip eden yayınevleri çok az macera dışında Çizgi Düşler'in çıkardığı Klasik Seri Teks'i ,orijinal 400.sayıya kadar yayınladılar.Bunların baskısı,çevirisi,kapakları da gayet iyiydi.Örneğin Çetin Karakoç fasikül Teks
serisi hiç tekrar yapmadan 1970-77 arası tam 385 fasikül yayınlandı.Bugün Teks hakkında konuşup yazabiliyorsam bu eski sayıların tamamını hatmettiğim içindir.Orijinal sıra takip edilmedi,arada bazı maceralar atlandı.Macera kısaltıldı,bazı bantlar makaslandı ama Teks olarak bugünlere gelinmesi için çok sağlam temel atıldı.Tommiks,Teksas,Kaptan Swing bu kadar popüler ve satışları iyi olmasa Hozcomics onlarca cildi basıp satabilir
miydi?Kanımıza çizgi roman virüsü bu çizgi romanlarla girdi.Günümüzde bunları mükemmel baskılarla,ayrıntılı bilgilerle,bazı yayınevleri ile yakın temasla okumaya devam ediyoruz.Bugün bir yayıncı Teks'i yarıda bırakmaya kalksın bakalım ne olur?Ceylan Yayınları tam üç kez maceraları yarım bırakarak yayınına son verdi.O yıllarda gıkımız çıkmadı.Şimdi olsa kıyameti koparırız!
Alıntı yapılan: Mrtekin - 24 Nisan, 2015, 10:03:15
Şimdi, şurası önemli, o yüzden, 70 li yılları bilen büyüklerimizin yönlendirmelerine ihtiyaç var.
Yayınlananlar gerçekten "çöp" müydü? Zaman zaman kapak ve iç sayfa çizimleri paylaşıyorlar, hiç de çöp değil aksine çok kaliteli eserler. Basımı kalitesiz diye eserin kendisine kalitesiz diyebilir miyiz? Keşke şimdi de bunlar yayınlansa da baksak okusak, hakkı ile değerlendirebilsek.
Benim çöpten kastım eserlerin kalitesizliği değildi. Çok üst düzey diyemesem da dönemi için gayet güzel çizgi romanlar çıkarılmış. Benim çöpten kastım tamami ile western eserlerin haddinden fazla yayınlanmasıdır. 10 yayının 9'u westernse bu sektör için bence büyük bir hatadır. Çizgi romanın bu çerçevede kalması ciddiyetini bozmuş yeni nesiller için... Yoksa daha dün çizgi romana teksas- tommiks ile başladığımı yazmıştım...
Bugün kitapçıların ve yayınevlerinin sadece polisiye kitap sattığını düşünün. 20 yıl sonra kimse kitap okumaz. Bundan söz ediyorum.
Ralph Bey,
Yok, bu mantıkta da anlaşamıyoruz, bu bir hata değil, etki-tepki meselesi de değil, hele ki çrnin ciddiye alınmaması ya da ciddiyetinin bozulması ile de hiç ilgisi yok, olay tamamı ile bir arz talep ve ekonomi meselesi, şu anda piyasada geçmişe oranla nasıl görece olarak comics çeşitlenmesi yaşıyorsak (ya da fumetti ya da manga) o zaman için de durum öyleymiş, herşeyin bir başlangıcı vardır, bizim de başlangıcımız öyle başlamış, algı ve talep böyle oluşmuş. Ama ben 80 ler çocuğuyum. 80 lerde zaten herzaman bir western furyası da vardı. Olaya o zamanın koşulları ve çerçevesi içinde bakmak lazım. Yani, şu anda comics (dizisi, oyuncağı, sineması, dijital/basılı dergileri, sosyal medyası vd si ile) bilinçaltımıza ve kültürümüze nasıl hükmedip bizim satın alma kararlarımızı etkiliyor ise o zamanki durumda oymuş. Buna çok takılıp, kendimize çok yüklenmeyelim.
Şunu da bilmiyoruz, gerçekten western ya da comicsin ya da frankofonun ya da yerli üretimin gerçek ağırlığı ne idi? 70 li yıllardan aylık ya da yıllık bir çr yayın listesini bulup, tespit edelim, çok faydalı olur, bence.
Atilla Beyin dediğine kesinlikle katılıyorum, şu anda çok bilinçli bir çr okuru profili var, ama bu temel o zamanlardan geliyor ve kesinlikle kötü bir miras da değil.
Satın alma durumu ise sizin tamamı ile reel kazancınızın artması ile ilgili, yani adam gibi yaşayabilecek bir gelire sahip olabilirsek, kendimize hobi alanları ve kültür/sanattan oluşan yaşam çevreleri de yaratırız. Çr yavaş yavaş pahalı bir ürün haline gelmeye başladı, asıl tehlike de bu, bence.
Alıntı yapılan: Mrtekin - 24 Nisan, 2015, 11:48:41
Ralph Bey,
Yok, bu mantıkta da anlaşamıyoruz, bu bir hata değil, etki-tepki meselesi de değil, hele ki çrnin ciddiye alınmaması ya da ciddiyetinin bozulması ile de hiç ilgisi yok, olay tamamı ile bir arz talep ve ekonomi meselesi, şu anda piyasada geçmişe oranla nasıl görece olarak comics çeşitlenmesi yaşıyorsak (ya da fumetti ya da manga) o zaman için de durum öyleymiş, herşeyin bir başlangıcı vardır, bizim de başlangıcımız öyle başlamış, algı ve talep böyle oluşmuş. Ama ben 80 ler çocuğuyum. 80 lerde zaten herzaman bir western furyası da vardı. Olaya o zamanın koşulları ve çerçevesi içinde bakmak lazım. Yani, şu anda comics (dizisi, oyuncağı, sineması, dijital/basılı dergileri, sosyal medyası vd si ile) bilinçaltımıza ve kültürümüze nasıl hükmedip bizim satın alma kararlarımızı etkiliyor ise o zamanki durumda oymuş. Buna çok takılıp, kendimize çok yüklenmeyelim.
Şunu da bilmiyoruz, gerçekten western ya da comicsin ya da frankofonun ya da yerli üretimin gerçek ağırlığı ne idi? 70 li yıllardan aylık ya da yıllık bir çr yayın listesini bulup, tespit edelim, çok faydalı olur, bence.
Atilla Beyin dediğine kesinlikle katılıyorum, şu anda çok bilinçli bir çr okuru profili var, ama bu temel o zamanlardan geliyor ve kesinlikle kötü bir miras da değil.
Satın alma durumu ise sizin tamamı ile reel kazancınızın artması ile ilgili, yani adam gibi yaşayabilecek bir gelire sahip olabilirsek, kendimize hobi alanları ve kültür/sanattan oluşan yaşam çevreleri de yaratırız. Çr yavaş yavaş pahalı bir ürün haline gelmeye başladı, asıl tehlike de bu, bence.
Bu da bir fikir... Bunun bir avantaj mı yoksa hata mı olduğuna karar vermek zor... Ciddi bir yoklama yapmak şart ama bir dönem yok satan çizgi romanların bu dönem hiç satmamasını neye bağlayacaksınız? Bu sadece teknolojiyle, televzyonla açıklanamaz. Dünya'nın her yerinde teknoloji var ancak 30 yıl önce popüler olan çizgi roman, şimdi satış yapamıyor durumu yok. Hiç sevilmese, tamam. Ama yıllarca felaket derecede güzel satışlar yapmış bir sektör aniden duvara tosluyorsa bunda bir hata aranmalı diye düşünüyorum.
Çizgi romanın pahalı bir şey oluşundan ziyade biraz alım gücü ve dış etkenler de göz önünde bulundurulmalı. Eskiden gençler harçlıklarını gönül rahatlığıyla çizgi romana yatırabiliyordu. Bugün ekran kartı almak için biriktiriyorlar ya da yeni bir telefon. Bu biraz da klasik zevklerin teknolojiye yenik düşmesiyle alakalı.
Çizgi romanların fiyatlarını ben makul buluyorum günümüzde. Elbette eski zamanlarla kıyaslanamaz ama telifi, çevirileri vesairesi gayet doğal bu fiyatlar. Anormal olan bizlerin alım gücü, o da bambaşka bir konu :)
Ralph Bey,
Bence konu cidden çok dağıldı.
Beni sektörün duvara toslaması değil (ki sebeplerin ekonomik olduğunu söylüyorum.) daha iyiye evrilmesi ve daha iyi noktalara gelmesi ilgilendiriyor.
Şurada da yanılıyorsunuz, teknoloji geliştikçe toplum ve insan dönüşür ve bu a dan z ye herşeyi (özellikle kültürü) etkiler.
Ama şu da var, Zihinde "Klasik" algısı yerleşmiş her ürün zaman ve mekandan bağımsız olarak hala satar, satmaya da devam edecektir. (Tenten, Red Kit, Kızılmaske, Teks, Zagor, MNo, Mm, swing, teksas, tommiks vd.) Ha bunlar klasik değildir derseniz, bilemem, piyasa tepkisi ve bakış açısı budur.
Comics, zaten bir algı kurmaya çalışmıyo, sürekli algı ile oynuyor, evren değişiyo, sıfırlıyo, çakıştırıyo, genişletiyo, paralellliyo, geliştiriyo, yani onların durağan ve sürekli bir algısı yok, devridaimi sürekli kılmadıkları an biterler, belki de cazibeleri de buradan kaynaklanıyor. Teknolojiye kendini en iyi adapte eden ekol, herzaman avantajlı olur, bu da şu an comics ve manga.
Olaya hata kimde nerede yerine farklı açılardan bakılabilirse, çok farklı yerlere gidilebilir, önyargılı olmamak lazım.
Saygı ve selamlar.
Geçmişte alım gücü daha da düşüktü. Fakat o dönem amaç okumaktı, kitaplığa dizmek değil. Bu nedenle okuduktan sonra arkadaşlarıyla takas yapanlar ya da 2. el olarak satan kişiler vardı.
Günümüzde eleştirdiğim en önemli şey okumanın ikinci planda kalması.
Bence çr adına mükemmel bir potansiyel yakalanmış ama vizyonsuzluk sektörü daha iyiye evriltememiş.
Ben şu an tüm çr yayıncılarımızın bir dernek altında birleşmesini, çok isterim mesela. Biraz sistemin inşasına yönelik çalışsak?
Ya da bir yayıncımız, bünyesinde, bir yazar çizer ekibi kurup, çr ürünleri çıkarsa, biz de görsek, beğensek, desteklesek, fena mı olur?
Yani kimse yanlış anlamasın bana, artık, salt bayi -franchise sistemi ile çalışan tüketici odaklı yayınevi sistemi yetmiyor, üstüne üretim odaklı artık birşeyler konulabilmesi, çıtanın yükseltilmesi de gerekiyor.
Vizyon iyi kurulursa, ardı da gelecektir, eminim bundan.
Aslında piyasanın mevcut durumuyla ilgili bu son değindiğiniz husularla alakalı bir konu açsanız oradan devam etsek epey güzel olur. Asıl tartışılması gereken konular bunlar bence.
Xmenac,
Adminler beni döver, :) bi de Çizgi Düşler fanıyım, yani eleştirinin de sınırı var, sonra indirimi bir keserler ise gönyem şaşar, duman olurum, sonra :)
Şaka bir yana, İletişim (puslu kıtalar atlası) ve Arkabahçe (seyfettin efendi) bu kapsamda muhteşem adımlar atıp, ortalığı salladı. Benzer adımlar, Marmara ve Çizgi Düşlere de çok yakışır, bence.
Bekleyelim, görelim.
Alıntı yapılan: Mrtekin - 24 Nisan, 2015, 14:35:46
Şaka bir yana, İletişim (puslu kıtalar atlası) ve Arkabahçe (seyfettin efendi) bu kapsamda muhteşem adımlar atıp, ortalığı salladı.
Seyfettin Efendi'yi Arkabahçe çıkarmadı.
Devrim kendi adına çıkarıyor Seyfettin Efendileri.
Sizi "Çizgi Roman Piyasası ve Sorunları" başlığına da bir göz atmaya davet ediyorum :)
http://altinmadalyon.com/altin/index.php/topic,1788.0.html
Not: Bu başlığı da "ÇR Piyasası" bölümüne taşıyorum.
Alıntı yapılan: hanac - 24 Nisan, 2015, 14:46:24
Sizi "Çizgi Roman Piyasası ve Sorunları" başlığına da bir göz atmaya davet ediyorum :)
http://altinmadalyon.com/altin/index.php/topic,1788.0.html
Not: Bu başlığı da "ÇR Piyasası" bölümüne taşıyorum.
Yerinde bir karar olur, konu oraya saptı çünkü :D
Her ne kadar önceleri mizah dergilerinde yayınlanıyor olursa olsun En kahraman Rıdvan, Kötü Kedi Şerafettin tarihimizin en iyi yerli yapıtlarıydı bana göre. Galip Tekin'in Tuhaf Öyküleri de buna dahil... Devamı neden gelmedi? Neden genç nesiller bunlardan ilham alarak devamını getirmedi? Basit. Düşük satış rakamları, yeni yazar ve çizerleri teşvik etmek bir yana, bu işten soğutuyor. Hatta yukarıda saydığım eserlerin yaratıcıları bile gelirlerini başka sektörlerden kazanıyor.
Her şeyin başı satışlar... Çizgi romanı yaygınlaştırabilirsek, yerli yayınlarımız da artar. Önce en azından satışlarda %20-%30 gibi artış gösterilmeli... Bunun için de çok çabalamamız gerek çünkü çizgi romanın imajı hala çok kötü.
Alıntı yapılan: hanac - 24 Nisan, 2015, 14:44:08
Seyfettin Efendi'yi Arkabahçe çıkarmadı.
Devrim kendi adına çıkarıyor Seyfettin Efendileri.
Lanet olası federaller. :)
İdefix beni yanılttı, Abi, orada sanki Arkabahçe Yayıncılık ürünü gibi bir durum var.
Helal olsun, Devrim Beye.
Muhtemelen Devrim Bey kitabın internet sitelerine dağıtımı konusunda Arkabahçe ile çalışmış olabilir. Yayınevi kısmında bu nedenle Arkabahçe Yayıncılık gözüküyor olabilir.
Seyfettin Efendi gibi müthiş bir çalışmayı yayınevlerinin değil de Devrim Bey'in kendisinin yayınlaması da üzerinde durulması gereken bir konu bence. Yerli esere bu kadar hasret kalınmışken yayınevlerinin bu eseri yayınlamak için yarışması lazımdı bana sorarsanız. Belki de Devrim Bey'in kendi kararıdır bilmiyorum.
Alıntı yapılan: xmenac - 24 Nisan, 2015, 20:18:13
Seyfettin Efendi gibi müthiş bir çalışmayı yayınevlerinin değil de Devrim Bey'in kendisinin yayınlaması da üzerinde durulması gereken bir konu bence. Yerli esere bu kadar hasret kalınmışken yayınevlerinin bu eseri yayınlamak için yarışması lazımdı bana sorarsanız. Belki de Devrim Bey'in kendi kararıdır bilmiyorum.
Bildiğim kadarı ile çoğu yayınlamak istedi.
Ama Devrim kendi çıkarmaya karar verdi.