Blake & Mortimer

[kharon]

Yeni albumlere (yeni uretici kadronun yarattiklarina ) baslayamadim henuz ama Jacops donemi hakkindaki yorumlarim burada :

http://paneller.blogspot.co.uk/2017/11/blake-mortimer.html

Buraya da kopyalayim:

B&M okumasi zor bir cizgi roman, ozellikle gunumuzde superhero genresinin dinamizmine ya da fumettilerin cok cizgili az metinli cizgi romanlarinin kolayligina alismis nesiller icin oldukca zor. Asiri metin yuklu, bir sayfasinda herhalde 10-12 fumetto sayfasinda yeralan kelime sayisi kadar kelime yeralmakta. Cok uzun dusunce ve konusma balonlari, anlaticinin bir o kadar uzun metinleri yetmezmis gibi Jacops bir de gazete metinleri, mektuplar, telgraflar gibi uzun metinleri panel olarak kullanilir. Ama bir kez basladiktan sonra inat edip elden birakmayinca B&M'in kaltesine ve tadina varmak mumkun. Surukleyici bir sci-fi/polisiye romani okumak gibi.

Jacops, Herge'nin studyosunda yetisir, pek cok Tintin albumune desdek verir. Sonunda kendi eserini vermeye baslar, uslubu da yine Herge gibi 'temiz cizgi'dir (Ligne claire). Cok detayli paneller, arka fonlar uretir; B&M hem harika cizgileriyle hem de mukemmel hikayeleriyle Frankofon ekolu icinde buyuk basari yakalar. Hatta Herge'nin B&M'in basarisini kiskandigi bile soylenir.

B&M panellemeleri donemin butun klasik BD'leri gibi kurallarina uygun, klasik panellemeler. Jacops nadiren bir tv ekranini veya bir pencereyi panele odaklayarak panel sinirlarinda bir degisikik yaratsana genel olarak klasik panellemeye sadik kalmaktadir.

Mortimer seride problemleri metodik ve rasyonel bir dusunme, adim adim bir akil yurutmeyle cozerken Blake daha cok klasik kahraman prototipine uygun olarak guc kullanilmasi gereken yerlerde (bu organize devlet gucu ya da bireysel fiziksel guc de olabilmektedir) devreye girmekte, boylece serinin aksyon ihtiyacini karsilamaktadir. Bu demek degildir ki profosorumuz Mortimer sadece bir kitap kurdudur ve yeri geldiginde bir-iki yumruk sallamaktan acizdir

Hkayeler genelde bilim-kurgu temalari uzerine doner. Ikinci dunya savasi sonrasi donemde savas sirasindaki teknolojik gelismelerin nasil yikici olabileceginin gorulmesi (atom bombasi, Hitler'in roketleri vb) bilimin ve teknolojinin yanlis ellerde nelere yol acabilecegini dusundurtur Jakops'a saniyorum. Buna bir de soguk savas doneminin tirmanan tedirginligi eklenir. O yuzden albumlerde bol bol "cilgin bilim adamlari" goruruz. Tenten'den alisik oldugumuz gibi Jacops da temalari titizlikle incelemistir ve ortada donen sci-fi temalari gerceklige yaklastirmak icin bunun mantiksal aciklamalari (sozdebilim olsalar da) detayli olarak okuyucuya aktarir.

Olumunden sonra buyuk tartismalar sonucunda serinin devam ettirilmesi karari alinir hem de bir degil iki yaratici takimla. Bu yeni albumlere daha gelemedigim icin aradaki farklari ve modern zamanlara gore nasil bir guncelleme yapildigini aktaramiyorum ama albumler ticari olarak basarilidir ve B&M yaraticisinin olumune ragmen hayatini devam ettirmeye devam eder. Hatta su anda seri ilk defa tam olarak Ingilizce'ye cevrilmekte (Turkce olarak sadece bir-iki macerasi var saniyorum) ve yeni albumler sirayla gelmekte.

Bizim yaraticisiyla beraber olen kahramanlarimiza bakiyorum da... 

[nikopol]

Yazi icin tesekkurler. Blake & Mortimer, benim bildigim bir seri degil; ama adini sikca duyuyorum. Internetten buldugum bazi bilgileri buraya da alintilayayim: 1950-1967 arasinda, eserin yaraticisi Jacobs 10 album uretiyor. On yillik aradan sonra, 1977'de 11. album yayinlanirken, Jacobs'un basladigi devam hikayesi (12. album), sanatcinin olumu uzerine Bob De Moor tarafindan 1990'da tamamlaniyor. Jacobs'in elinin degmedigi ilk B&M albumu, 1996'da Van Hamme & Beniot tarafindan uretiliyor. 2000 yili ve sonrasinda ise farkli yazar cizerler tarafindan uretilmis 11 B&M albumu daha var.

Su ana kadar yayinlanan 24 albumun tamami, Cinebook tarafindan Ingilizce olarak yayinlanmis durumda. Cinebook bu albumleri yayinlarken, kronolojik sirayi muhafaza etmemis. Jacobs'in urettigi albumler bitmeden, 1996 ve sonrasinda uretilen yeni seriden de eserler basmislar.

[kharon]

Tesekkurler Nikopol, Cinebook neden boyle bir sira izledi bilemiyorum. Tahminim ilk albumler yazida belirttigim gibi oldukca klasik cok metin yogunluklu ; belki karisik bir sira izleyerek modern uretimleri araya koyup okuyucunun ilgisini canli tutmaya calistilar.

Ben Jacops doneminden basladim henuz yeni uretilenlere gelemedim, roman gibiler mubarekler

[Peyami]

Kharon, Herge-Jacobs çalışmalarından bahsetmişken ilgi çekebilecek bir parantez açmakta fayda var. Bilmeyenler olabilir. Herge, Tenten maceralarında yeri geldikçe arkadaşı Jacobs'ı  "misafir" eder. Mesela Les Cigares  du Pharaon macerası. Kapağa baktığımızda sağdan ikinci E. P. Jacobini isimli mumya Edgar Jacobs'ı temsil eder.

Aklıma gelen başka bir soru ise Frank et Mortimer ÇR serisindeki ana kötü karakterin isminin Olrik olması. Acaba Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar romanındaki (1972) Olric karakterinin ismiyle bunun arasında bir ilişki olabilir mi? Frank et Mortimer TR'de ilgili yıllarda yayınlanmış mıdır? Yoksa bu benzerlik sadece bir tesadüf müdür?  Herhalde bu konuda en tatminkar bilgiyi sevgili Yunusmeyra verebilir.   

[kedidiro]

Kharon, Herge-Jacobs çalışmalarından bahsetmişken ilgi çekebilecek bir parantez açmakta fayda var. Bilmeyenler olabilir. Herge, Tenten maceralarında yeri geldikçe arkadaşı Jacobs'ı  "misafir" eder. Mesela Les Cigares  du Pharaon macerası. Kapağa baktığımızda sağdan ikinci E. P. Jacobini isimli mumya Edgar Jacobs'ı temsil eder.

Aklıma gelen başka bir soru ise Frank et Mortimer ÇR serisindeki ana kötü karakterin isminin Olrik olması. Acaba Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar romanındaki (1972) Olric karakterinin ismiyle bunun arasında bir ilişki olabilir mi? Frank et Mortimer TR'de ilgili yıllarda yayınlanmış mıdır? Yoksa bu benzerlik sadece bir tesadüf müdür?  Herhalde bu konuda en tatminkar bilgiyi sevgili Yunusmeyra verebilir.

   mutlaka konuya dair net bilgi yunusmeyra'dan gelecektir ama çizgi roman konusunda değilse de oğuz atay konusunda az çok bilgi sahibi biri olarak diyebilirim ki tutunamayanlar'ın olric'inin atasını sheakespeare'in hamlet'inde aramak gerekiyor. hamlet'in belki kendinden bile meşhur olan 'olmak veya olmamak' tiradını atarken elinde tuttuğu kafatası çocukken sırtına çok bindiği saray soytarısı yorick'in kafatasıdır. turgut'a sürekli efendimiz diye hitap eden ama yeri geldikçe keskin eleştirilerini esirgemeyen olric büyük olasılıkla bu zavallı soytarının edebiyatımızdaki güçlü bir izdüşümüdür

[Peyami]

   mutlaka konuya dair net bilgi yunusmeyra'dan gelecektir ama çizgi roman konusunda değilse de oğuz atay konusunda az çok bilgi sahibi biri olarak diyebilirim ki tutunamayanlar'ın olric'inin atasını sheakespeare'in hamlet'inde aramak gerekiyor. hamlet'in belki kendinden bile meşhur olan 'olmak veya olmamak' tiradını atarken elinde tuttuğu kafatası çocukken sırtına çok bindiği saray soytarısı yorick'in kafatasıdır. turgut'a sürekli efendimiz diye hitap eden ama yeri geldikçe keskin eleştirilerini esirgemeyen olric büyük olasılıkla bu zavallı soytarının edebiyatımızdaki güçlü bir izdüşümüdür

Selami bey eksik olmayın...Muhtemelen dediğiniz gibidir, sizden kaçmaz da maksat biraz da Yunusmeyra'yı sahalara döndürmek  Hem belli mi olur..

[kharon]

harika bir detaymis bu Peyami bey, cok tesekkurler 

bu tentenin ilk donem albumlerinden olduguna gore buyuk ihtimalle Jacops'un da katkisi vardir , yoksa bir parmagi mi var bu iste 

Kharon, Herge-Jacobs çalışmalarından bahsetmişken ilgi çekebilecek bir parantez açmakta fayda var. Bilmeyenler olabilir. Herge, Tenten maceralarında yeri geldikçe arkadaşı Jacobs'ı  "misafir" eder. Mesela Les Cigares  du Pharaon macerası. Kapağa baktığımızda sağdan ikinci E. P. Jacobini isimli mumya Edgar Jacobs'ı temsil eder.

Aklıma gelen başka bir soru ise Frank et Mortimer ÇR serisindeki ana kötü karakterin isminin Olrik olması. Acaba Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar romanındaki (1972) Olric karakterinin ismiyle bunun arasında bir ilişki olabilir mi? Frank et Mortimer TR'de ilgili yıllarda yayınlanmış mıdır? Yoksa bu benzerlik sadece bir tesadüf müdür?  Herhalde bu konuda en tatminkar bilgiyi sevgili Yunusmeyra verebilir.

[kharon]

   mutlaka konuya dair net bilgi yunusmeyra'dan gelecektir ama çizgi roman konusunda değilse de oğuz atay konusunda az çok bilgi sahibi biri olarak diyebilirim ki tutunamayanlar'ın olric'inin atasını sheakespeare'in hamlet'inde aramak gerekiyor. hamlet'in belki kendinden bile meşhur olan 'olmak veya olmamak' tiradını atarken elinde tuttuğu kafatası çocukken sırtına çok bindiği saray soytarısı yorick'in kafatasıdır. turgut'a sürekli efendimiz diye hitap eden ama yeri geldikçe keskin eleştirilerini esirgemeyen olric büyük olasılıkla bu zavallı soytarının edebiyatımızdaki güçlü bir izdüşümüdür

cok tesekkurler degerli bilgi icin, evet BM Turkiye'deki yayini cok kisa -bildigim kadari ile cocuk dergilerinde 1-2 macera sadece-
belki BM'deki Olric'in kaynaginda da hamlet'le bir alaka varsa uzaktan akraba olabilirler boylece 

[kharon]

https://paneller.blogspot.com/2018/12/jacopsdan-sonra.html

Jacops'dan sonra
Jacops'un meşur eseri Blake & Mortimer'den daha önce bahsetmiştik;

http://paneller.blogspot.com/2017/11/blake-mortimer.html

Onun ölumünden sonra seri iki ayrı yaratıcı kadroyla yoluna devam etti. Bu kadrolardan birinin yazarlığını Thorgal, XIII ve Largo Winch'in meşhur yazarı Jean Van Hamme üstlenmişti. Bu albümleri henüz bitirebildim.





İlk Hamme albümü "The Francis Blake Affair" benim için tam bir hayalkırıklığı zira bir Blake & Mortimer hikayesi okumak isteyen okuyucunun temel beklentisi iyi bir bilim-kugu temasi/fantastik bir kurgu görmektir. Çılgın bilim adamları, fantastik teknolojiler, gizemli örgütler vb temalar Blake & Mortimer albümlerinin vazgeçilmezi ve en hoş yanıdır. Maalesef oldukça güzel kurgulanmış ve anlatılmış bir casusluk-polisiye hikayesi olsa da Hamme işin bu yanını tamamen ıskalamış bulunmakta ilk albümde. Neyse ki ikinci albümde bu sıkıntının farkına varmış görünen Hamme The Strange Encounter'la oldukça güzel bir bilim-kurgu tadı yakalamış. İki albümden oluşan son Hamme çalışması "The Curse of the 30 Pieces of Silver" ise 2010'da tamalandı, ve şimdiye kadarki en iyi  Blake & Mortimer hikayelerinden biri olmaya aday. Indiana Jones and the Last Crusade filminin hikayesine benzer bir tondaki son hikaye teolojinin, arkeolojinin, gizli örgütlerin harika bir birleşimi.

Hamme bir daha Blake & Mortimer hikayesi yazmayacak galiba ama diğer yaratıcı ekip yoluna Yves Sente yazarlığında devam etmekte. Albümlerin çizerliği ise detaylı panellerle Ligne Claire'in üst düzey örnekleri arasında:

[hanac]

Kharon bu B&M oldukça ilgimi çekiyor.

Müsaade edersen bugüne kadar çıkan tüm albümlerin kapaklarını ve iç sayfa çizimlerini burada paylaşayım.

[kharon]

Ne demek , tabi ki . Cok memnun olurum 👍

[hanac]

1. Le Secret de l'Espadon T1 - 1950

Kılıç Balıklarının Sırrı - Bölüm 1

Yazar & Çizer: Edgar Pierre Jacobs

[hanac]

2. Le Secret de l'Espadon T2 - 1953

Kılıç Balıklarının Sırrı - Bölüm 2

Yazar & Çizer: Edgar Pierre Jacobs

[hanac]

3. Le Secret de l'Espadon T3 - 1953

Kılıç Balıklarının Sırrı - Bölüm 3

Yazar & Çizer: Edgar Pierre Jacobs

[kharon]

harika, ellerine saglik hanac.

Bu panellerden de goruluyor ki orjinal seride Jacops psikopatca metin yazmis 
O balonlar ne oyle, bizde ture "cizgi roman" dendigini ogrenseydi memnun olurdu bence, zira hem cizgi hem de roman kisminin hakkini vermis.

Neyse ki yeni serinin yazarlari -guncel taleplere uygun olarak- daha sade yazmakta