DISTRICT 9(Yasak Bölge 9)
Güney Afrikali genç yönetmen Neill Blomkamp'in,ustasi
Peter Jackson ile kotardigi film,bir bilim kurgudan öte kara
film özelliklerini tasiyor.
" Güney Afrika'nin Johannesbur kenti üzerinde bir uzay gemisi
arizalanir.Gemi içerisindeki binlerce uzayli,zorunlu göçmenler
olarak,irkçiligin en büyük savaslarinin verildigi bu kente siginirlar.
Filmin bas kahramani! Wikus,uzaylilarla ilgili islemleri takip etmek
amaciyla kurulan MNU bölümünün bir ajan-muhabiri rolündedir.Antipatikligin
sinirlarini zorlayan Wikus kimseler tarafindan sevilmeyen birisidir.
Uzaylilara zorla sürgün belgeleri imzalatmaya çalistiklari bir gün uzaylilarin
kimyasal bilesimiyle zehirlenir.Kafka'nin "Degisim"inin baskahramani
Gregor Samsa misali yavas yavas asagiladigi,"karides"lakabi taktiklari
bir uzayliya dönüsmektedir.Zaten antipatik olan Wikus,farkli olana insanoglinun
gösterdigi tepkiden nasibini alarak hepten mahvolur.Tekrar insan olabilmek için
tek bumudu vardir,oda uzaylilar..."
Tirnak içerisinde özetledigim senaryo bende bilim-kurgudan çok kara film senaryosu
izlenimi birakti.Filmin siyasi ve ideolojik açilimi ise taraflari ayan-beyan ortaya
koymaktan kaçinmiyor.Zorunlu mülteci rolündeki uzaylilar,yeryüzündeki tüm mülteciler
gibi sorunlu,izole edilmesi gereken,pis islere bulasan,yasam standartlari oldukça
düsük,hizli nüfüs artisi,beslenme yetersizligi gibi daha bir çok sorunla bogulmus
3.sinif insanlarla es tutulmuslar.MNU ise gelismis ülkelerin jandarma gücü
niteliginde.Uzaylilari kontrol etmek ve silah sistemlerini kendi çikarlari
lehine kullanmaya çalisan "beyaz adam" isbasinda...
Wikus'da Samsa gibi sempati toplayamadan sahneyi terkediyor.Asil
degisimi yasayanlar ise rolleri ters çevrilmis karakterlerin dramatik
gelisimlerini(Özellikle de uzaylilarin özgürlük isteminde görüyoruz
bu durumu.)takip eden biz seyirciler yasiyoruz...
Izleyin derim kesinlikle..
(http://www.egonomik.com/wp-content/uploads/2009/09/district-9-movie-poster.jpg)
Ülkemizde hakkettiği ilgiyi ve takdiri almadığını düşündüğüm, 4'ü Oscar olmak üzere 110'un üzerinde ödül adaylığı ve 30 ödülü bulunan, gerçek bir bilim kurgu şaheseri.
Alıştığımız uzaylı istilası ve sonrasında Amerika'nın hatta bir Amerikalı fedainin! dünyayı kurtarması meselesi yok bu filmde. Filmin ana karakteri itici bir tip, yakışıklı-güçlü bir ajan-asker vs. değil.
Uzaylılar bu sefer mülteci. Onlara ayırılan bölge "District 9" Güney Afrika'da. Apartheid (ırk ayrımı)'ın çok yakın zaman kadar geçerli olduğu, ırkçılık, ayrımcılık, sömürgeleştirmenin dünyadaki sembollerinden birinde geçiyor hikaye, zaten filmde gördüğümüz bir çok olgu Güney Afrika'nın gerçeklerine dayanıyor.
Farklı olana duyulan korku, mülteci sorunu, kaynak yetersizliği, bu yetersizliğin nedenlerini sorgulamak yerine bütün suçu mültecilere yükleme, yabancılaşma, soyutlanma (Kafka) gibi onlarca konu katman katman işlenen, detaylarında rahatlıkla bir çok önemli konuda okuma yapılabilen bir film. Film mesajını keskinleştirmek için uzaylıları rahatsız edici hatta tiksindirici bulunabilecek böcekler şeklinde tasarlamış, bu durum izlerken ayrıca düşünmenize neden oluyor zira filmdeki "mazlumların" görünüşü bir çok insan için rahatsız edici, bu haliyle de insanın kendi içinde varolan "farklı olana tepki" hissi ile de yüzleşmesine olanak sağlıyor.
Film bütün bunları yaparken de sıkmıyor, izleyici ile bağını koparmıyor, dramatik özelliklerinden feragat etmiyor. Evet görsel açıdan dev bütçeli yapımlar kadar iddialı değil ve evet bir iki aksiyon sahnesi vasat duruyor ama filmin amacının bu olmadığı belli ve filmin çok önemli bir kısmını da oluşturmuyor.
Ülkemizde ve dünyada yaşanan ırkçılık tartışmaları ve mülteci sorunu bağlamında da güncelliğini bir saniye bile kaybetmemiş olan filmin amacına ulaştığını düşünüyorum.
9/10