Watchmen - Gerekli Şeyler

[Carnage]

Watchmen'de anlatilanlari anlayabilmek için tek bir okuma yeterli. Fakat Moore kitabin içindeki tüm göndermeleri,gizli anlamlari vs. anlayabilmek için en az 4-5 defa çok dikkatli bir sekilde okunmasi gerektigini söylüyor. Romanin içindeki sadece birkaç göndermeyi anlayinca "Okumus oldugum en iyi Moore eseri"izlenimi birakmiyor bende.(En azindan V for Vendetta kadar sevmedim.)Bu baslik altinda Watchmen'deki tüm göndermeleri paylasalim ki herkes almasi gereken hazzi alsin.

[hanac]

Evet arkadaslar, yok mu Watchmen okuyan ?

Ben okumadim, nedir su meshur göndermeler ?

Benim gibi okumayanlari bilgilendiren olursa sevinirim.

[alan ford]

  En azindan benim için,birakin göndermeleri, anlatilanlari anlayabilmek için bile tek sefer okumak yetmedi .Ikinci okuma için kendimi hazirliyorum.Ama yinede Carnage'nin aksine ben bunu V'den daha fazla sevdim.Ve okuyunca Alan Moore'un neden eserlerinin filme çekilmesini istemedigini,filmleri de çok sevmeme ragmen, anladim. Göndermelere gelince V tüm anarsist düsünürlere saygi durusu niteligindeydi neredeyse.Burda bu kadar bariz göndermeler yok.Daha çok mitoloji ve tarih (özellikle amerikan tarihi)ve tabii ki çizgi roman kahramanlari ,amerikan ikonlari,80'ler nedense bana Poe ve Lovercraft'i  animsatan Kara Geminin Laneti hikayesi.vs..Ama ikinci okumadan sonra daha ayrintili konusuruz burda .

[V]

     V  For Vendetta ve Watchmen'i tam olarak ayni kulvarda degerlendirmek eksik ve yetersiz olur kanaatimce..

    V  For Vendetta , Moore'in ütopik,kollektivist ,anarsist bir topluma ulasmak için hazirladigi bir el kitabi adeta.Ve bu yolculukta yapilmasi gerekenler sanatsal açidan mükemmel diyebilecegim bir anlati ve grafik yogunluguyla esere yedirtilmis.V  For Vendetta ile ayrintili bir yazim asagidaki linkte mevcut...

      http://www.altinmadalyon.com/smf/index.php/topic,1187.0.html


    Watchmen'de ise günah ve sevaplariyla "süper hero" kültürü masaya yatiriliyor.Ingiliz yazarimiz post Amerikan kültürü
elestirisi yapiyor ve çomagi yine sisteme sokup karistiriyor.Eserde,düzene hizmet eden kahramanlarin(tiplemeler Jla ve Avengers takimlarini andiriyor zaten)nasil düzenin oyuncagi haline gelip,süper kahramanligin dogasina aykiri olarak iyilige degil kötülüge,devlet ve ondan menfaatlenenlerin amaçlarina hizmet eden kuklalara dönüstüklerini ve islevlerini tamamladiklarinda da dogal olarak tiraji-komik bir sekilde nasil bir kenara atildiklari hicvediliyor.

   Her iki eser de yazarin anarsist durus ve tarziyla alakali aslinda.. V  For Vendetta'da Ingiltere yönetimi,Watchmen'de Amerika hükümeti ve özellikle Amekanin emperyalizmi(Vietnam'la ilgili episodei hatirlayin) yerden yere vuruluyor.Benim sahsi favorim V  For Vendetta.Sanatsal yogunlugundan , sosyo-politik durusuna,yalnizliga,özgür bireye ve özgür bireyden özgür topluma geçise dair
söylemleriyle gerçek bir basyapit bence..

[Gambit]

Evet Moore a katiliyorum. 1 kere okumak yetmiyor. Ben 1 kere okudum henuz ve v for vendetta yi daha cok sevdim, onla kiyaslarsak.

Ikinci kere okumak da istiyorum ama o kadar cok cizgiroman var ki satin alip okumadigim, zaman ayiramiyorum henuz

Ben bir suredir klasik superhero disindaki cizgiromanlari okuyorum ve de oldukca guzel seyler kesfediyor insan bu sayede. Vaktim olursa bir ara yazacagim detayli inceleme

[Carnage]

Iste budur. Watchmen ile ilgili her türlü detay burada
http://www.capnwacky.com/rj/watchmen.html
   Daha ilk bölümün detayli açiklamasini okuyabildim. Farketmedigim bir kaç ayrinti dikkatimi çekti.

Sayfa 1 Kare 4: Kovacs'in kanli ayak izleri çok belirgin. Ayni karede Rorsach'in günlügünde su satir dikkat çekici "Babam ya da baskan Truman'in ayak izlerini takip edebilirlerdi."Biraz önce belirttigimiz gibi Rorsach Truman gibi "kanli ayak izlerine" sahip bir adami katil olarak görmüyor.

Sayfa 19 Kare 1:Rockfeller Askeri Arastirma Merkezinin logosu ile Superman'in logosuna çok benziyor.

Sayfa 25 Kare 4: Garson 4 bacakli tavuk veya hindi servis ediyor. Adrian Veidt'in genetikçileri bunu da yapmis.

[Carnage]

http://www.dailymotion.com/video/xa78t1_watchmen-illuminatinew-world-order_news
Nette gezerken bu ilginç videoyu buldum. Bir göz atin isterseniz.

Ortada çilgin çilgin söylentiler dolasiyor. Güya Alan Moore masonmus,illuminati üyesiymis vs...

[Carnage]

Watchmen'i ilk okudugumda aklima takilan bir soruyu paylasacagim sizlerle. Bildiginiz gibi Adrian Veidt dünyanin en zeki en yetenekli en yakisikli adami bunun yaninda bir çok zeki karakterde görülen ruhsal sorunlarin(V,Joker vs.) hiç biri yok. Watchmen'in 10.sayisinda Rorshach ve Nite Owl Veidt'in ofisini girdiklerinde bilgisayarinin orta mali gibi durdugunu görürler ve Dreiberg Veidt'in sifresini kolaylikla tahmin eder. Geçenlerde Capnwacky.com'da Watchmen'i en ince detayina kadar inceleyen yazar da bu durumdan süphelenmis ve 3 ihtimal üzerinde durmus:

1/Veidt son derece dikkatsiz

2/Veidt kendine asiri derece güveniyor.

3/ Herhangi bir sebeple birisinin ona ulasmasini istiyor.

Simdi Altin Madalyon üyelerine bir soru soruyorum. Sizce bu durum dünyanin en zeki adaminin yaptigi bir hata miydi,yoksa baska bir planin parçasi miydi?

Ayrica Veidt'in komplosu kusursuz bir plan degildi. Rorshach'in günlügü açiga çikmasa bile çok usta bir dedektif(mesela Batman gibi)her seyi ortaya çikarabilir.Veidt gibi bir adamin ise bu arastirmadan haberdar olmamasi imkansiz gibi gözükse de Napolyon'un kendine asiri güvenmesi sonucu maymuna dönmesini tarih yazar.

[s.b]

Watchmen'i bir kere okudum. Hemen bir arkadasa verdim. Bir daha görmek bile istemiyorum. Anlattigi ama benim anlayamadigim seyler ve yaptigi göndermeler belki kendi halki için önemlidir. Benim için degil.

[pizagor]

Güzel soru Carnage, öncelikle Watchmen'i yeniden gözden geçirip fikrimi iletecegim...

Albümün orjinali var bende ve Moore'un kullandigi dil bazen o kadar agdali geliyor ki bana, Ingilizce bilgim iyi olmasina ragmen yer yer neyi ima ettigini anlamakta zorluk çekebiliyorum...

[Carnage]

Watchmen'i bir kere okudum. Hemen bir arkadasa verdim. Bir daha görmek bile istemiyorum. Anlattigi ama benim anlayamadigim seyler ve yaptigi göndermeler belki kendi halki için önemlidir. Benim için degil.

Merhaba Sami Bey

Haklilik payiniz var çünkü Watchmen agirlikli olarak Amerikan kültürü ile ilgili göndermeler,elestiriler vs. içeriyor. Fakat evrensel konulara da deginilmis. Din,felsefe,psikoloji konulariyla ilgili sayisiz gönderme var romanda. Alan Moore yeni bir sey söylemiyor,birkaç temel düsünce disinda herhangi bir görüsü savunmuyor. Fakat insani düsünmeye itiyor. Kitabi ilk okudugumda ben de çok fazla begenmemistim. Sonuçta olaganüstü bir konu yoktu. Iskartaya ayrilmis süperkahramanlarin karisacagi tüm dünyayi ilgilendiren bir komplo yaninda ilginç diyaloglar ve etkili bir anlatim. Bu mu demistim gelmis geçmis en iyi çizgi roman? Daha sonra dikkatle baktigimda ilginç seyler görmeye basladim ve netten arastirmaya basladim. Asagidaki site çok hosuma gitti

http://www.capnwacky.com/rj/watchmen/chapter1.html

Mesela çok ilgimi çeken detaylar hakkinda biraz laflayayim...

Watchmen'deki karakterlerden olan Adrian Veidt Ozymandias adini aliyor. Ozymandias  Percy Shelly'in ayni adli siirinde 2.Ramses'in adi. Büyük ihtimalle kutsal kitaplarda ismi geçen Firavun. Ve Shelly'in siiri baz alinirsa dünyanin en zeki adaminin firavunun adini kullanmasi oldukça irnoik.Niye mi?Shelly'in siirinin türkçesi söyle

Eskil bir ülkeden bir yolcuya rastladim
Dedi ki; koca bir anitin iki ayagi duruyor
Çölün tam ortasinda,kumlarin tam üzerinde
Yari batmis,kaslari çatik yüzüyle bir bas
Büzülmüs dudaklariyla sanki sesleniyor
Yontucunun nice tutkularini yakalayip
Simdi bile yasayan bu cansiz seylere aktardigi
Elleriyle taklit ettigi ve kalbiyle besledigi
Antin kaidesinde sunlar okunuyor:
"Ben Krallar Krali Ozmandias'im."
Ey güçlü olan,su yaptigim islere bak ve titre""
O tarihi anitin, uçsuz bucaksiz çevresinde
Arasan sadece koca bir gövde ve kalintilar
Baskaca uzanip giden yalnizlik ve kumlar.

Bunun disinda baska dini göndermeler de var. Mesela Dr.Manhattan'in su üstünde yürümesi Incil'de bahsedilen Hz.Isa'nin su üzerinde yürümesine atif olabilir. Ayrica Jon Osterman'in bilim adami olmasa saatçi olacagi anlatiliyordu. Saatçi Tanri'nin varligi konusunda William Paley'in kullandigi argümandir. Onun disinda Dr.Manhattan'in simgesi olan hidrojen atomunun eski Misirlilarin inandigi günes tanrisi Ra oldugu,Veidt'in tacindaki simgenin masonlugu sembolize ettigi(Gibbons bunu yalanladi. Ayrica Piramit,Hollis Mason gibi seyler var romanda) gibi uçuk teoriler var.Bunlar teolojik göndermeler arasinda hatirlayabildiklerim.

Watchmen'in acimasiz psikolojik gerçekçilige sahip oldugu söyleniyordu. Karakterlerin psikolojisi Spiderman'de oldugu gibi derinlemesine incelenmis. Romanin 11.bölümünde lezbiyen kiz R.D.Laing'in kitabini okuyordu. Laing de çok ilginç bir psikiyatrist. Vikipedide okudugum bir cümle Laing'in adinin neden Watchmen'de geçtigini açikliyor.

Laing hayatin tüketen diyalektigine kendince bir çözüm olarak 'hastalarin' deliligiyle saglikli bir tepki verdigini savunmustur

Ilgili link  http://tr.wikipedia.org/wiki/R._D._Laing

Bu adam Moore'u çok etkilemis olacak ki The Killing Joke'da bu konu üzerine kafa yormus. Ayrica Watchmen'de duvarlarda one in eight goes mad yazisi da Joker'in meshur sözlerindendir.(Bu arada duvar demisken su anda bir seyi aklima geldi. Kennedy'nin "Özgürlük duvarlarinin gözcüleri olduk"sözü de kitapta geçiyor. Duvar yazilarina da vurgu var. Arastirmak gerek.) Edward Blake de "Ben bu vahsi dünyaya ayak uydurdugum için sizler gibi delirmedim"sözü de bu konu üzerinde düsünmeye itiyor insani.

Bunun disinda pek çok bilgi var verdigim linkte. Bu sitede gönderme olup olmadigindan emin olamadigim pek çok sey geçiyor Watchmen'de. Bunlar sadece aklima gelenler.

Sonuç olarak Sami Bey Watchmen'e bir sans daha verip vermemek sizin kisisel karariniz. Fakat "Ne ögrendin su salak çizgi romanlardan?" sorusunu soranlara tokat gibi cevap vermekte ise yaradigi da kesin.

[hanac]

Fatih merhaba, Watchmen'i hala okuyamadim.

Bayramda okumayi düsünüyorum.

Sonra yazdiklarina yorum yapabilecegim.

[pizagor]

Bu güzel yazi için tesekkürler Carnage, belli ki eser üzerinde bayagi çalismissin... Watchmen ile ilgili tüm bu çalismalarini, incelemelerini, unuttum dediklerini de içeren bir yazinla bizlerle paylassan ve bize aktardigin bu bilgiler isiginda albümü tekrar okusak, gerçek keyfini alsak... Ne dersin?

[s.b]

Fatih Abim, Watchmen'i anlamak için benim geri kalan ömrüm yetmez. O kadar çok seyi anlamak zorunda olarak bir çizgiromani okumak tam bir iskence. Zaten bu bahsettiginiz sirlar ve göndermeler olmasa geriye "kiçi kirik 3-4 süper kahraman kurusu kaliyor. Hiç Manhattan'a yakisiyormu yalakalik yapmak. Sen o kadar büyük bir güce sahipsin ve hiç kimse sana hesap sormaya dahi cesaret edemezken tut paranin ve ikdidarin yaninda yer al. Adama yuh derler ya. Aman duymasin.

[Carnage]

Dayanamadim kendi yorumlarimi da yaziyorum. Hiç bir kaynakta bulamazsiniz...

R.D.Laing'den bahsetmistik. R.D.Laing'in kendi fikrini savunurken karninda atom bombasi bulunan hamile kadin örnegini verir. Buna benzer bir olay Watchmen'in son sayisinda yasanir. Daha öncede Hira Manish de bunla ilgili bir sahne çizmistir Watchmen 8'de. Fazla spoil etmek istemiyorum.

Onun disinda son sahne de ilginç. Romanin en büyük simgesi görünüyor Seymour'un tisörtünde. (Temelinde cesetler olan yeni dünya düzeni). Alan Moore bu son sahne için "Dünyanin kaderi salak bir insanin elindedir artik..."der. Bu da muhtemel bir gönderme olabilir mi? "Mesela dünyanin kaderi salak yöneticilerin elinde demek istemis olabilir mi Moore?"Zorlama oldu ama üzerinde düsünülmesi gerek..