Amerikan ekolü çizgi romanlarda bilindiği üzere 1938'de başlayan (Superman'in ilk sayısı) ve 1954'e kadar uzanan süreç altın çağ olarak adlandırılır. Ardından 1956 ile 1970'lerin başlarına uzanan döneme gümüş çağ denirken bronz çağ ise 1970'leri kapsayıp 1986'ya kadar devam eder. Nihayet 1986 sonrası da modern çağ olarak isimlendirilir. Modern çağ veya başka bir isimle modern dönem, aslında alışkın olduğumuz comics ekolünün tam da günümüzde geldiği noktayı işaret eder. Süper güce sahip pelerinli karakterlerin sektörde yaygınlaştığı süreçte yer yer alternatif hikayeler de karşımıza çıkar. Modern dönemde son senelerde köklü değişikliğe en sık başvuran majör stüdyoların başında ise bana kalırsa DC geliyor. Son dönemde artık her serinin koordine olacağı bir elseworld konseptini takip ediyorlar. Çizgi roman, animasyon, dizi ve filmler aynı paylaşılmış evrende ilerleyecek. Bunların dışında kalan hikayeler ise elseworld konseptiyle bir başka bütünlüğü takip edecek görünüyor. İsterseniz DC'nin on seneden fazla bir süre önce başlattığı dönüşümü ve gelinen noktayı bu başlıkta inceleyelim.

Alt başlıkları okumak için aşağıdaki başlıklara tıklayabilir ya da sayfanın devamından bakabilirsiniz:
- The New 52 (2011-2016)
- Rebirth (2016-2017)
- New Justice (2018-2021) ve Infinite Frontier (2021-2023)
- Dawn of DC (2023-...)

The New 52 (2011-2016)
2011 senesinde DC, New 52 duyurusunu yaparak comics sektöründe çok farklı bir adım atmıştı. Amerikan ekolü çizgi romanların anaakım olarak adlandırılan örneklerinde sıklıkla gördüğümüz bir gidişat vardır, çok uzun süre önce başlayan seriler zaman içinde bambaşka noktaya gelir ve ongoing yayınların yanı sıra limitli seriler ve tek sayılık maceralarla da alternatif gidişatlara sahip olur. Bu nedenle de bir karakteri okumak isteyen okura yayın önerisinde bulunurken bir liste hazırlayabilmek pek de kolay değildir. Bu durum kimi zaman öyle örneklerle karşımıza çıkar ki, ilk defa 1940'ta görünen Batman'in orijin hikayesini anlatan en iyi öykü olarak 1987'deki Year One'ın tavsiye edildiğini görebiliriz.

İşte New 52 ile birlikte bu kalabalık kronoloji baştan başlatılarak sıfırdan bir gidişat oluşturulacağı açıklanmış ve müthiş ilgi çekmişti. Flashpoint gibi enfes bir macerayla eski dönem sonlanıp yeni döneme tekabül eden New 52'ye adım atılmasının akabinde öyle bir DC evreniyle karşılaştık ki henüz yeterli tecrübeye sahip olmayan ama Batfamily ile çoktan bir araya gelen bir Bruce Wayne Batman kostümünü giyerken, güçlerini yeni yeni kontrol eden Clark Kent'i ise Superman olarak gördük. Wally West gibi en popüler karakterlerden birisini ise ilk başlarda göremedik. Hikayelere ilişkin bir değerlendirme yapmam gerekirse, bu serilerde Baykuşlar Divanı gibi en iyi DC maceraları da yer alırken, genel olarak ise ortalama öyküler olduğu kanaatindeyim.

New 52'nin başlangıcıyla ilgili, satır arasında şunu da belirtmek isterim. Bu dönem başladığında çıkan serilerin ilk sayılarının bir arada yer aldığı muazzam bir cilt basılmıştır, kilolarca ağırlığa sahip bu cilt tamı tamına 1216 sayfadır. On senenin ardından bulabilmek ne kadar mümkün bilemiyorum ama meraklıları için müthiş bir edisyon.

Rebirth (2016-2017)
5 senenin sonunda, tam da serilerin 52. sayısına gelindiğinde New 52 dönemi ismiyle uyumlu bir biçimde final yaptı. En beğendiğim dönem diyebileceğim New 52'nin finali de şanına yakışır cinstendi; senelerce ayrı tutulan Watchmen, DC karakterleriyle aynı ortamda bir araya geldi. Nitekim DC'nin Rebirth'teki planı da buydu, DC'ye ilişkin her şeyi tek potada toplamak ve tam bir DC Evreni inşa etmek...

Rebirth evvelden bu yana DC tarafında popüler bir başlık olmuştur, Flash olsun Green Lantern olsun bu isimle efsanevi maceralara sahiptir. Başlığın genişletilip tüm süreci kapsaması her ne kadar aşina olunan bir isim olduğu için doğru görünse de bence biraz da karmaşık durmuş olabilir. DC sinematik evreninin bu süreçle çok yakın zamanda planlandığını ve en iddialı filmi olan Batman v Superman'in Rebirth'ten bir ay evvel gösterime girdiğini hatırlatmak isterim. Ancak film gişede beklentiyi bulamadı.

Çizgi roman tarafında da işler ne kadar yolunda gitti tartışılır, her ne kadar güzel bir konsept olsa da Batman'in New 52'den, Superman'in ise klasik serilerden gelmesi bana uzaktan pek de uyumlu görünmemiştir örneğin. Zaten baktığımızda da Rebirth süreci bir sene civarı sürmüştür. Biraz da bu sebeple Rebirth'ün ayrı bir dönemden ziyade geçiş sürecinde tercih edilen bir başlık olduğu da söylenebilir kanaatindeyim. En önemli kazanımı ise Wally West'in geri dönüşü denilebilir. Rebirth ile başlayan süreç 2018-2021 arasında New Justice, akabinde ise 2021-2023 arasında Infinite Frontier ve günümüzde de Dawn of DC ile devam etmekte.

New Justice (2018-2021)
New Justice süreci her ne kadar üç sene sürse de konuyla ilgili yazacak fazla bir şey bulamıyorum açıkçası, zira Dark Knights: Metal'in bitimini başlangıç kabul eden bir yeniden lansmandan ibaret tüm bu süreç. Bana kalırsa 2018'de DC açısından en önemli adım DC Black Label'in kurulması oldu. Konumuzla birebir alakalı olmasa da Vertigo 2020'de kapandığında bu tür çalışmalar büyük oranda yeni stüdyoya kaydırıldı ama tahmin edeceğiniz üzere Vertigo konseptinden çok uzak işler oldu... Halen daha neden bu karar alındı anlamış değilim.



Infinite Frontier (2021-2023)
Infinite Frontier süreci isminden de yorumlanabileceği gibi DC'nin kapsama alanının sınırlarını mümkün mertebe genişleten bir dönem oldu. Devamlılık olarak Rebirth'ten parçalar taşıyan ve New Justice'i de takip eden bu yeni dönemde hemen hemen her şey canon kabul edildi ve sınırlar olabildiğince geniş tutuldu. Bu dönemde ne tavsiyede bulunabilirim şöyle bir baktım ama kararsız kaldım açıkçası, team-up macerası seviyorsanız Aquamen (yazım yanlışı yoktur), Batgirls ve Blue & Gold maceraları ilginizi çekebilir. Flashpoint ile literatüre giren Knight of Vengeance'i de bu dönemde yayınlanan Flashpoint Beyond'ta tekrar görüyoruz ama ne kadar doğru bir karar emin değilim...

Bu döneme tekabül eden senelerin çizgi roman dışında ise biraz farklı geçtiğine değinmemde fayda var, DC'nin de sahibi olan Warner Bros, 2022'de Discovery ile birleşip Warner Bros Discovery adını aldı. Sinema tarafında da işler pek iyi gitmediğinden DC Extended Universe olarak adlandırılan genişletilmiş evren bir nevi final yapma yoluna girdi.

Dawn of DC (2023 - ... )
Dawn of DC olarak adlandırılan ve 2023'te başlayan yeni dönem son yıllardaki en önemli dönüm noktası olarak görülüyor. Rebirth ile başlayan ve sonrasında re-lansmanlarla farklı isimlerde devam eden sürecin akabindeki bir diğer dönüşüm noktası zira.

DC'yi yıllardır takip edenler bilirler, maceranın isminde Crisis geçiyorsa köklü değişikliklerin habercisidir. Nitekim Dark Crisis (Dark Crisis on Infinite Earths olarak da geçer) isimli yaklaşık on ay süren maceradan sonra da benzer bir durum söz konusu oldu ve Infinite Frontier sonlanırken yeni bir döneme geçilerek Dawn of DC'nin hazırlığı yapıldı. Esas önemli nokta ise, 80'li yılların pek meşhur hikayesi olan Crisis on Infinite Earths ile sonlanmış olan çoklu evren tekrar geri döndü.

Çoklu evrenin geri dönmesi şu açıdan önemli, DC artık film, dizi, animasyon ve çizgi roman olmak üzere her seriyi bir araya getirmeyi öncelikliyor. Bunu DC Universe ismiyle yaparken, bunların dışında kalan kısımları ise elseworlds olarak yine bir arada tutuyor. Örneğin yeni gelecek sinema filmleri DC Universe olarak planlanırken daha önce başlayan The Batman serisi elseworlds'te kabul ediliyor. İleride bir araya gelirler mi sorusunu gündemde tutmayı başarmak açısından stratejik bir tercih olsa da ben multiverse konseptinin artık yorucu olmaya başladığını düşünenlerdenim. Bakalım nasıl ilerleyecek.