Basak Çocuk

[tommikser]

BASAK ÇOCUK DERGISI



Ziraat Bankasi'nin aylik çocuk dergisi Basak Çocuk'un ilk sayisi, Mart 1983'te yayinlandi. Tamami renkli 32 sayfadan olusan dergi, 4 sayfalik Mini Ansiklopedi ilavesi de eklendiginde 36 sayfaya ulasmaktadir. Içerik olarak gayet zengin bir dergidir ve dönemin diger gazete ve banka destekli çocuk dergileri gibi kaliteli bir çizgi yakalamis, bu çizgiyi yayinlandigi süreç boyunca korumustur. Hitap ettigi okur kitlesi olan çocuklari hem eglendirmek hem de eglendirirken egitmek gibi ulvi bir amacin basamaklarindan birini olusturmus, çocuk dergiciliginde iz birakmis bir dergidir Basak Çocuk.



Basak Çocuk dergilerine ait kapak örnekleri


Gazete kagidina basilan derginin kapagi parlak kagittir. Bu parlak kagida çizilen kapak resimlerinin çok büyük bir yüzdesi mutlu, civil civil çocuk dünyalarini yansitir. Ayni mutluluk tablosuna derginin arka kapagindaki Ziraat Bankasi reklam resimlerinde de sahit olunur. Her sayinin arka kapaginda, Ülkü Bartinlioglu'nun firçasindan çikan ayri bir resim vardir. Bu resimlerde büyük puntolarla Ziraat Bankasi reklami yapilmasina karsin, çogunlugunda o ayki güncel bir konuya iliskin yazilar eklidir. Okullarin açildigi haftaya denk gelen bir sayida çocuklara iyi bir egitim yili dilekleri iletilirken, bayrama denk gelen sayilarda bayram kutlanir. Bu kutlama ve dileklerin içerisine mutlaka bankanin reklamini sokusturmak kaygisi güdülmez, resim altindaki logodan reklam oldugu anlasilir. Resimlerdeki çiçek toplayan kizlar ya da kardan adam yapan çocuklarin mutlulugu, banka logosu ile birlikte verilerek bilinçaltina yerlestirilir zaten. Her sayi için ayri bir resim hazirlanmasi da, yapilan ise gösterilen özen ve hitap edilen kitleye karsi duyulan sayginin bir tezahürü olsa gerektir.



Ülkü Bartinlioglu'nun arka kapak çalismalarina bir örnek


Kumbara, Seker Çocuk ve Pamuk Çocuk'ta oldugu gibi, Basak Çocuk'ta da ekonomik bir kaygi yoktur. Zaten bankanin ücretsiz dagittigi bir dergidir. Bankacilik sektörünün ve teknolojinin bugün geldigi noktadaki imkanlar göz önüne alindiginda, geçmiste yapilanlardan daha güzel çocuk dergilerinin hazirlanabilecegi muhakkaktir. Ama tam tersi bir tutumla çocuk dergilerinden el çekilmesi ve bir daha da uzatilmamasi ayri bir yazi konusu olarak mutlaka ele alinmalidir.

Basak Çocuk dergisinin yazi kadrosu Mümtaz Zeki Taskin, Yalvaç Ural, Adnan Özyalçiner, Hikmet Altinkaynak, Yavuz Akçay, Naci Özdagli, Yilmaz Senol, Kemal Özer, Nükhet Izet, ve Kutsal Unlüören'den kurulu ise de; Abdulkadir Ünlü, Abbas Cilga, Hakki Özden, Celal Özcan, Mehmet Güler, Naim Tirali, Nur Esen, Mehmet Basaran'i öyküleriyle, Sükrü Enis Regü ve Orhan Veli Kanik gibi isimleri de siirleriyle görürüz.

Yasanmis Hayvan Öyküleri basligi altinda Yalvaç Ural'dan kisa hayvan öyküleri, yerini ileriki sayilarda Basak Nine'nin anlattigi Bir Varmis Bir Yokmus'la daha uzun masallara birakmistir. Bu masallardan ayri olarak Dünyadan Seçme Masallar da, ait olduklari ülkelerin isimleri belirtilerek verilmistir. Bilim Teknik sayfasinda popüler/güncel bilim olaylari ele alinirken, Güzel Türkiyem basliginda illerimiz, plaka sirasina göre fotograflar ve yöresel bilmeceleri de dahil olmak üzere tanitilmistir. Ayin Olayi, Ayin Ansiklopedisi, Tarihte Bu ay, Bilgi Küpü, Beceri Sayfasi, Bulmaca ve Spor sayfalari, okul müfredatina uygun hazirlanan Test sayfalari derginin sabit konularini olustururlar. Selam Çocuklar bölümünde ise agirligi siir olusturmak üzere, okurlarin öykü resim ve fikralarina yer verilmistir.

Basak Dede bir süre Arsimet, Newton, Faraday gibi tarihteki ünlüleri anlattiktan sonra, ilerleyen sayilarda dünya turuna çikmis, gezdigi gördügü yerleri tanitmaya baslamistir.



Basak Dede ve Basak Nine'nin sayfalari


Derginin ressam ve Grafiker kadrosuna baktigimizda; Melda Karaca, Sunder Erdogan, Aysel Ugur, Ceyda Figen, Orhan Önal, Vildan Baysal, Nural Birden, Kamil Coskun, Nermin Metin, Gamze Baltas, Suna Avci, Ökkes Ilhan, Soner Hizarci, Dede Baytöre, Mustafa Delioglu, Cemalettin Güzeloglu, ve Erim Gözen isimleriyle karsilasiriz.

Ilk sayilardaki kisa çizgi hikayeleri ile Sabri Osman, Ezop Masallari ile Ahmet Güven, Neseli Dünya ile Ökkes Ilhan, Hikmet Altinkaynak'in yazdigi Çokbilmisler ile Gamze Baltas, Soner Hizarci'nin resimledigi Nasrettin Hoca'nin yani sira, Orman Çocugu Simba, Pembe Panter, Pembe Tavsan, Bizim Can adiyla adapte edilen Dennis ve Cezaro'nun Caspervari çalismasi Sevimli Hayalet çizgi karakterleri de Basak Çocuk Sayfalarinda yerlerini almislardir. Tek karelik karikatür tipleme Minis ise Cemalettin Güzeloglu imzalidir.

Dünya Hikayeleri basligi altinda verilen yabanci çizgi roman örneklerinin kaynak ve çizeri belirtilmemekle birlikte, Editions Lombard'a ait olmasi kuvvetle muhtemeldir. 4-5 sayfadan olusan bu çizgi hikayeler Titanic, Pearl Harbour, Esperanto, Konfüçyüs, Pompei Yanardagi gibi dünya ölçekli kisi ve olaylari ele alir.

Basak Çocuk dergisinin en önemli çizgi kahramani dergiyle ayni adi tasiyan Basak Çocuk'tur. Ilk maceralarinda Erim Gözen'in hikaye ve resimleriyle çiktigi zaman yolculugunu, daha sonralari Yalvaç Ural hikayeleri ve Sunder Erdogan, Dede Baytöre ve Mustafa Delioglu çizgileri ile yapmaya baslamistir.



Sunder Erdogan'dan Basak Çocuk kareleri


Zaman zaman ödüllü kompozisyon ve resim yarismalari da düzenleyen dergi, Mini Ansiklopedi üst basligiyla Hayvanlar, Evrenimiz, Soru Cevap Ansiklopedisi gibi adina uygun mini ansiklopedileri de, dörder sayfalik fasiküller halinde vererek tamamlamistir.

Kaynak :Oklitus
Çocuklugumun en temiz dergisini anmamak olmaz degil mi?

[tommikser]

sayfalara ait örnekler

[rumar80]

  Kumbarayı hatırlıyorum da Başak Çocuk ve Pamuk çocuğu hatırlamıyorum. Herhalde anne babalarımızın bankalardan olmadıkları için.
Teşekkürler Günessemerci

[V]

Kardan Adam kapakli sayiyi sinif arkadasimdan aldigimi hatirliyorum.

Sanirim banka çalisanlarina dergiyi dagitiyordu ve arkadasin babasi bankada

çalisiyordu.Bu nadir dergilerden elimde su an hiç bir sayinin kalmamasi çok üzücü..

[tommikser]

Bu dergi aslinda benim ilk okul dönemime geliyor.Bankaya ay basinda gelirdi.Ziraatbankasinda çocuklar olarak beklerdik.O ayri bir heyecandi.Konular ve anlatim pediatrik olarak çok iyiydi.Susam çocugunun bir nevi çr si modundaydi.Bizim çocuklarimizada böyle yayinlar lazim.

[Lami Tiryaki]

Geçen aylarda bir sahafta bir kaç Basak çocuk görmüstüm. Bedava verdi bana... Çizgi roman harici sahaflari gezerseniz bu tür eskilere rastlama ihtimaliniz yüksektir. Özellikle Izmir Karsiyaka'daki büyük sahaf+kitabelverini iyi kolaçan ederseniz hem çocuk dergileri hem de dönemin popüler magazinlerine rastlama ihtimaliniz yüksek. Net hatirlamiyorum ama Karsiyaka'da bir ara TV'de 7 gün vb bazi dergilerin özel ciltlenmis serilerini görmüstüm.

Insanin bazan Koç, Sabanci filan olasi geliyor. Hani söyle Koç Müzesi gibi bir müze kurup sahaf piyasasini oraya toplamak... Ne güzel olurdu ya...

Selamlar
Lami

[Blindman]

Didim'de ilkokul yillarinda düzenli olarak gelmezdi bu dergi. Ama geldimi de vezne memurlarindan bir abi okul çikisina denk getirip bankanin önüne çikar dagitirdi. O zamanlar en güzel süprizlerden biriydi benim için. Unutumusum bunu. Vay be.

[candy]

Benim çocukluğumun dergisiydi Başak Çocuk.

[tunaorhun]

Benim babam İş Bankasında çalıştığı için eve Kumbara dergisi getirirdi. Güzel bir dergiydi.